Kıymetli okurlarım;
"Miras bırakmayan ölünün, ağlayanı az olur." der bir yunan atasözü. Ama bize yunanın, ecnebinin değil kendi büyüklerimizin sözleri rehber olmalıdır. "Akıl gibi mal, iyi huy gibi dost, edep gibi miras ve ilim gibi şeref olmaz." der Hz. Ali.
"Ölüm hak, miras helal"
Geçtiğimiz gün bir teyzemiz geldi ofise, ağlamaklı bir edayla ağzından şu cümleler döküldü:
“Avukat bey, eşim vefat etti. 40 yıl bir yastığa baş koyduk. Daha kırkı çıkmadan çocuklar diyor ki ‘anne bu ev artık bizim.’ Ben şimdi evden mi çıkacağım yani?”
Bu durumla karşılaşmasanız da mutlaka çevrenizden benzer hikayeler duymuşsunuzdur. Çünkü çoğumuz sağ kalan eşin miras hakkını tam olarak bilmiyoruz. Bu hafta bu konuya değinelim.
Malın Yarısı Zaten Sizin;
Evlilik boyunca alınan mal (ev, araba, arsa vs.) sadece eşinizin adına kayıtlı olsa bile, onun yarısı zaten sizin hakkınız. Bu miras değil. Bu, evlilik boyunca edinilen maldan sizin olan yasal payınız.
Yani miras hesabı yapılmadan önce evlilik birliği içinde edinmiş olduğunuz malların yarısı zaten sizin. Geriye kalan yarısına ise mirasçı olarak paydaşsınız.
Eşiniz Vefat Ederse Sizin Mirasçılık Durumunuz;
Öncelikle şunu bilin: Eşiniz vefat ederse siz onun yasal mirasçısı oluyorsunuz. Ama size düşen pay, eşinizin sizinle birlikte mirasçısı olan kan hısımlarının ona yakınlığına göre değişiyor.
Buyurun tek tek anlatayım;
Eğer eşinizin çocukları varsa, size mirasın 4’te 1'i düşer. Gerisi çocukların.
Çocuk yok ama eşinizin anne-babası hayattaysa, size mirasın yarısı kalır. Diğer yarısı kayınvalide ve kayın pederinizin.
Ne çocuk var ne de anne-baba... Sadece büyükanne, büyük baba, hala, amca, teyze gibi 3. zümre akrabaları hayattaysa, size mirasın 4 de 3 ü kalır, geri kalan 4 de 1 ise onların.
Yani eşinizin akrabalarının yakınlık derecesine göre sizin payınız da artar ya da azalır. Ama unutmayın: Hiçbir durumda tamamen dışlanmazsınız.
Vasiyetnameyle Bile Hakkınızı Alamazlar;
Bazı vatandaşlarımız da şöyle soruyor:
“Avukat bey, eşim vasiyet bırakmış. ‘Her şey çocuklara kalsın’ demiş. Benim hiç mi hakkım yok?”
Hayır, öyle kolay değil.
Eşiniz vasiyetnameyle tüm malını başkasına bırakabilir ama sizin saklı pay dediğimiz yasal hakkınızı kimse elinizden alamaz. O payı almak için dava açarsınız, hakkınızı alırsınız.
Son Söz;
Siz, siz olun sevdiklerinizle güzel anılar biriktirmeye bakın. Bunlar da mirastandır.
Mübarek kurban bayramınızı şimdiden tebrik ediyorum. Kalın sağlıcakla…