Hamilelik söz konusu olduğunda çoğu kişinin aklına yalnızca “kilo almak” gelir. Oysa gebelik, her kadında farklı ilerleyen dinamik bir süreçtir. Özellikle hamileliğe fazla kilo ile başlayan kadınlarda; ilk 5 ay boyunca doktor kontrolü ve beslenme uzmanı eşliğinde kilo kaybı görülebilir. Bu durum, doğru şekilde yönetildiğinde hem anne hem bebek için risk oluşturmaz; aksine gebeliğin daha sağlıklı seyretmesini bile sağlayabilir. Ancak altı çizilmelidir ki amaç zayıflatmak değil, annenin metabolik sağlığını iyileştirirken bebeğin ihtiyaçlarını eksiksiz karşılamaktır.
Ben bir diyetisyen olarak, gebeliği fazla kiloyla başlayan birçok anne adayında ilk aylarda kontrollü kilo kaybının tamamen normal ve güvenli olduğunu gözlemliyorum. Bunun nedeni, beslenme düzeninin sağlıklı hale gelmesiyle birlikte vücudun yoğun inflamasyondan arınması, kan şekerinin dengelenmesi ve gereksiz kalori yükünün ortadan kalkmasıdır. Yani ilk 5 ayda tartıda görülen düşüş, “diyet yapma” sonucu değil; vücudun dengelenmesinin doğal etkisidir.
Özellikle gebelik öncesi BMI değeri yüksek olan bireylerde, gebeliğin erken döneminde fazla kilo alımını durdurmak veya hafif bir düşüş yaşamak; diyabet, hipertansiyon, fazla ödem, nefes darlığı gibi gebelik komplikasyonlarının riskini azaltabilir. Bu nedenle uluslararası rehberler, fazla kilolu anne adaylarında hamileliğin ilk yarısında yavaş seyirli kilo değişimlerini tamamen normal kabul eder. Bu süreç, profesyonel takiple ilerlediğinde anne adayları hem kendilerini daha iyi hissederhem de bebeğin organ gelişimi için gerekli tüm besinleri eksiksiz alır.
Elbette burada kritik nokta kişinin kendi başına kilo vermeye çalışmaması, öğün atlamaması, bilinçsiz kısıtlamaya gitmemesidir. Kontrollü kilo kaybı; yalnızca doğru planlanmış, dengeli bir beslenme ve düzenli doktor takibiyle sağlanabilir. Benim danışanlarımla uyguladığım programlarda odaklandığım şey “kilo kaybettirmek” değil; kan değerlerini düzenlemek, bulantıyı azaltmak, şeker dengesini sağlamak, kaliteli protein ve sağlıklı yağları artırmak ve bebeğin gelişimi için gerekli güçlü bir beslenme zemini kurmaktır. Vücudun toparlanmasıyla beraber bazı anne adaylarında doğal olarak 1–3 kg arası bir düşüş görülebilir ki bu tıbben oldukça normal kabul edilir.
Hamileliğin ilk 5 ayı, bebeğin organ, beyin ve sinir sistemi gelişiminin en yoğun dönemidir. Bu nedenle amaç; annenin ihtiyacını karşılamayan bir diyet değil, yüksek besin değerine sahip bir
beslenme düzeni oluşturmaktır. Kalitesiz kaloriler azalırken, kaliteli besinler arttığı için anne adayı hem doyar, hem enerji kazanır hem de metabolik yük hafiflediği için tartı olumlu yönde değişebilir.
KAYNAK: YENİ SAKARYA GAZETESİ
