Tapu masraflarındaki artışa geçmeden önce şu bilgiyi vermeliyim.
2022 Aralık'ta 436 bin 721 gayrimenkul satış işlemi yapılarak, 6 milyar 411 milyon 106 bin 486 lira tapu harcı geliri sağlandı.
İşlemlerin 193 bin 402'sini konut, 71 bin 19'unu arsa, 116 bin 687'sini tarla, 24 bin 879'unu iş yeri ve geri kalanını ise diğer taşınmazlar oluşturdu.
Geçen ay, 292 bin 493 gayrimenkul satış işleminin yapıldığı kasım ayına göre, gayrimenkul satış işlemi sayısı yüzde 49 artış gösterdi.
Ülke genelinde Ocak-Aralık 2022 döneminde ise 3 milyon 434 bin 389 gayrimenkul satış işlemi yapılarak, 41 milyar 555 milyon 205 bin 953 lira tapu harcı geliri elde edildi.
Evet çok ciddi bir gelir kaynağı..
Döner sermaye ücreti yeni yıl itibarı ile 233 TL’den 519 TL’ye yükseldi.
Bu bedel satıştan ipoteğe tüm Tapu’da sunulan hizmeti etkiliyor.
Ayrıca 2023 yılında emlak vergisi yüzde 61,465 oranında artırılarak hesaplanacak. Bu iki değişim nedeniyle tapu işlemlerinin masrafları arttı.
Tarife cetvelindeki yöresel katsayılar; il ve ilçelerin coğrafi ve ekonomik durumu, nüfusu, gelişmişlik seviyesi, işlem hacmi ve taşınmazların değeri dikkate alınmak suretiyle Bakanlıkça 0,50-2,50 arasında değişiklik gösteriyor.
Bir adet taşınmazda satış ve ipotek tesisinin tek bir talepte yapılması halinde; iki adet işlem ücreti, döner sermaye ücreti olarak tahsil ediliyor.
Yetki alanı dışı tapu işlemlerinde ise; yetki verilen tapu müdürlüğünün yöresel katsayısı esas alınarak hesaplanan işlem ücretinin iki katı, döner sermaye ücreti olarak tahsil ediliyor. Yurt dışı tapu işlemlerinde; yurtdışı yöresel katsayı esas alınarak hesaplanan işlem ücretinin dört katı, döner sermaye ücreti olarak tahsil ediliyor.
Tapu Satışlarınızı Değerinden Gösterin!
Ülkemizdeki yüksek tapu harç ücretlerinden dolayı, çoğu zaman, evin değerinin tapuda düşük gösterilmesi hem alıcı hem de satıcıya, farklı nedenlerle, o an için ceplerinden daha az para da çıkacağı için çok cazip gelir ve gerçek satış bedeli yerine tapuda daha düşük bir bedel gösterilir.
İşlemi yaparken daha az alım satım harcı ödenir, dolayısıyla, o gün için karlı gibi görünen işlem sonradan başınıza olmadık işler açabilir.
Sonradan ne gibi problemler bakalım.
1.Satıcının borçları nedeniyle satışın iptali istenebilir
Satıcının herhangi bir nedenle bir alacaklı tarafından takibe alınması halinde, alacaklı yapılan gayrimenkul satışlarının (mal kaçırma gayesiyle) muvazaalı olduğu gerekçesiyle iptalini talep edebilir.
Muvazaa iddiası ileri sürüldüğünde, alacaklılar, bedelin emsaline göre tapuda düşük gösterilmiş olmasını delil olarak kullanmaktadırlar.
Şayet elinizdeki belgelerle gerçek bedeli ispatlayamazsanız, Yargıtay satışın iptaline ve gayrimenkulün alacağını takip eden alacaklıya, alacağına karşılık devrine karar verebilmektedir.
2.Satıcının vergi borçları nedeniyle satışın iptali vergi idaresince de istenebilir
Şayet gayrimenkulü satın aldığınız kişinin vergi borcu varsa, alacaklı amme idaresi, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 24-30.maddeleri çerçevesinde, işlemden itibaren beş yıl içinde, işlemin mal kaçırma maksadıyla -muvazaalı olarak- yapıldığı iddiasını ileri sürerek, sizi işlemin iptali davası ile karşı karşıya bırakabilir.
3.Şufa (ön alım) hakkını kullanmak isteyen hissedarlar satışın iptalini isteyebilir
Taşınmazın bedelinin düşük gösterilmesinin ortaya çıkardığı diğer bir risk alanı, hisseli taşınmazlarda söz konusu olabilmektedir.
Türk Medeni Kanunu’nun 732’nci maddesinde “paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler” hükmü öngörülmüştür.
Riskiniz, gayrimenkulün diğer paydaşlarından herhangi birisinin tapuda göstermiş olduğunuz bedeli karşılığında şufa hakkı kullanarak gayrimenkulü, tapuda gösterdiğiniz bedel üzerinden elinizden almasıdır.
İlk üç durumda, gayrimenkulü kaybederseniz, satıcıdan zararınızın tazmini için tabii ki dava açabilirsiniz. Ancak satıcıya açacağınız davada da gerçek satış bedelini, yani gerçek zararınızı ispata çalışacaksınız.
Gerçek zararın ispatı sonrasında da satıcının o zararınızı karşılayabilecek miktarda mal varlığının da bulunması lazım.
Başımıza gelmedi demeyin gelebilir..
Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..
