Ev taşımalarının yaz dönemiyle artması, üniversitelerin açılacak olması, evlenmeler, boşanmalar, iş amaçlı ikametgahlar , kentsel dönüşümler ve tayinlerle birlikte kiralık ev ihtiyacı artarken, bozulan arz-talep dengesi ve yükselen taleple kira zammı enflasyonu katladı.
Sakarya’nın Serdivan ilçesinde öğrencilere yönelik ortalama 2+1 daireler 20.000 TL – 25.000 TL dolaylarında
Tüketici enflasyonu yıllık yüzde 33,52, son 12 aylık enflasyon yüzde 41,13 olurken, gerçek kira yüzde 78,94’le enflasyonu 2,3 kat aştı.
TÜİK’in açıkladığı yıllık yüzde 33,52'lik enflasyondan arındırıldığında gerçek kira yüzde 45,4’lük oranla enflasyonun üzerinde getiri sağladı.
Enflasyon düşmesine rağmen kira zamlarının iki katı artış göstermesi, arz-talep dengesinin bozulması, yeni kontratlara yapılan radikal zamlar ve kiranın yatırım aracı haline gelmesi, alım gücündeki düşüşle satın almanın yerini kiralayarak bırakması ve yüksek talep, kira enflasyonunu yukarı taşıyor.
Kira artışlarının temelinde iki ana dinamik öne çıkıyor. Birincisi, kiralık konut talebi güçlü şekilde devam ederken, yeni konut arzı oldukça sınırlı. İkincisi ise, genel yaşam maliyetlerinin yükselmesiyle birlikte kira gelirinin hane bütçesindeki önemi artıyor.
Bu iki unsurun birleşimi, kiralar üzerinde yukarı yönlü bir baskı oluşturuyor. Son açıklanan yıllık TÜFE oranı yüzde 33, on iki aylık ortalama yüzde 41 seviyesinde. Bu oranların baz alınmasıyla birlikte, kira artış hızında önümüzdeki aylarda kademeli bir yavaşlama beklenebilir. Enflasyondaki düşüş eğiliminin sürmesi halinde, kira artışlarındaki ivme de daha sınırlı kalacaktır.
Kira enflasyonu daha yapışkan olabilir. Enflasyon düşüyor ancak kira enflasyonundaki düşüş daha geriden geliyor.
TÜFE’de mayıs ayından bu yana aydan aya düşüş gösteren bir enflasyon var. Daha önce yıllık yüzde 50 bandında olan enflasyon gerilemesini sürdürerek ağustos ayında yüzde 40 bandına geriledi. Son 12 aylık ortalamalara göre yüzde 41,13. Söz konusu oran şu anda yasal kira artış oranı. Sözleşme yenilecek kiracı ve ev sahipleri bu oran üzerinden yenileme yapabilecekler. Yasal zam oranı bu.
Ancak kirada beş yıl tamamlandıysa, ev sahibi o bölge rayicinin altında kira geliri alıyorsa güncelleme isteyebilir yasal olarak. Bu noktada kira tespit davası açabiliyor ev sahibi. Kiralık konuta talep sürekli var, kiralık konuta ihtiyaç var. Çünkü yaz sezonu olmasının da etkisiyle taşımalar var, üniversiteler açılacak, oradan bir kiralık talebi olacak, yaz ayları düğünlerin olduğu bir dönem. O nedenle kiralık talebi en yüksek dönemdeyiz.
Kiracı beş yılı doldurduysa kira tespit davası, 10 yılı doldurduysa tahliye davası açılabiliyor. Bundan sebep davalar her geçen gün artıyor.
Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiye..
Samet Hızalan
Kaynak: YENİ SAKARYA GAZETESİ
