Sabah gözlerinizi açar açmaz karnınız kazınıyorsa, “Neden bu kadar aç uyanıyorum?” diye merak etmeniz çok normal. Aslında sabah aç uyanmak vücudun size verdiği önemli bir sinyaldir. Çoğu zaman bu durum, gece boyunca kan şekeri dengesinin bozulduğunu, metabolizmanın gece boyunca çalışmaya devam ettiğini ya da akşam yemeği ve gece atıştırmalarının yanlış planlandığını gösterir.
Gece beslenme alışkanlıkları sabah açlığını belirler
Birçok kişi “akşam az yedim, o yüzden sabah açım” zanneder; oysa gerçek çoğu zaman tam tersidir. Akşam geç saatte veya ağır bir yemekle yatmak, özellikle karbonhidrat ve yağ içeriği yüksek bir öğün tüketmek sabahları aç uyanmaya neden olabilir. Çünkü bu tarz beslenme, gece kan şekeri dalgalanmalarına yol açar.
Gece yüksek karbonhidratlı bir öğün sonrası kan şekeri hızla yükselir, ardından insülin salgısı artar ve bir süre sonra kan şekeri normalin altına düşer. Uyku sırasında bu dalgalanmalar sürerken sabaha karşı vücut enerji talebini arttırır. Sonuç olarak sabah uyandığınızda “şiddetli açlık hissi” ile karşılaşırsınız.
Gece geç yemek yemek vücudu dinlendirmez
Uyku, sindirim sisteminin de dinlenmesi gereken bir süreçtir. Ancak geç saatte yemek yemek, özellikle de yatmadan 1-2 saat önce atıştırmak, hem sindirim sisteminin çalışmasını uzatır hem de sabah açlık hissini tetikler. Çünkü vücut gece boyunca sindirimle meşgul olur, karaciğerin dinlenmesi ve kan şekeri düzeninin oturması gecikir. Böylece sabahları mide boşalma süresi tamamlanır tamamlanmaz, açlık sinyalleri belirginleşir.
Sirkadiyen ritim de etkili
Vücudun biyolojik saati yani sirkadiyen ritim de sabah açlık hissini etkiler. Gece geç yatıp sabah erken kalkmak, düzensiz uyku alışkanlıkları, melatonin ve kortizol dengesini bozabilir. Kortizol sabahları doğal olarak yükselir; ancak uyku düzensizliği bu dengeyi etkileyerek aşırı açlık hissine yol açabilir.
Ne yapmalı?
• Akşam yemeğini uykudan en az 4-5 saat önce yiyin.
• Gün içinde yeterli protein ve lif tüketin ki gece aşırı açlık oluşmasın.
• Akşam yüksek karbonhidratlı, yağlı ve şekerli yiyeceklerden kaçının.
• Uyku düzeninizi koruyun; düzenli uyku hormon dengesini olumlu etkiler.
Kaynak: YENİ SAKARYA GAZETESİ