Son yıllarda gerek çevre gerek ise sağlık bilincinin artması ile bitkisel bazlı, vegan veya vejetaryen beslenmeyle ilgili pek çok çalışma yapılıyor. Öyle ki gelişmiş ülkelerde yaşayan pek çok birey hayvansal gıdalardan uzaklaşarak bitkisel bazlı beslenmeyi yaşam biçimi haline getirdi. Birçok ülkede nüfusun yüzde 5-7’sinin vejetaryen diyetleri uygulama eğiliminde olduğu belirtiliyor. Konu ile ilgili geçtiğimiz günlerde Kaliforniya Üniversitesi, Batı kültüründe vejetaryenliği benimseyen bireylerin sağlık, çevre ve hayvan refahı gibi nedenleri göz önünde bulundurduğunu bildirdi. Gelin bu beslenme tarzının vücudunuza etkilerini güncel çalışmalar ışığında bir kez daha inceleyelim.
Vücut ağırlığını zayıflatmada etkili
Vejetaryen beslenmenin temelini kırmızı et, kümes hayvanları ve balık gibi hayvan etleri yerine tahıllar, kuru baklagiller, soya, sebzeler, meyveler ve yağlı tohumlar gibi bitkisel kaynaklı besinlerin tüketilmesi oluşturuyor. Aynı zamanda vejetaryenler tüketebildikleri besinlere göre kendi içlerinde sınıflandırılıyor, bu sınıflandırmaları hatırlatmak istiyorum.
Lakto-ovo-vejetaryen: Lakto sütü, ovo ise yumurtayı anlatır ve bu kişiler bitkisel kaynaklı beslenmelerine yumurta ve süt ürünlerini ekleyerek beslenirler ama diyetlerinde et, balık ve kümes hayvanları yoktur.
Lakto vejetaryen: Et, balık, kümes hayvanları ve yumurta tüketmezler, diyetlerinde sadece hayvansal kaynak olarak süt vardır.
Ovo vejetaryen: Bu beslenme planında bitkisel besinlerle birlikte yumurta da yer alır. Et ve süt ürünleri tüketilmez.
Vegan veya katı vejetaryen: Et, balık, kümes hayvanları, yumurta, süt, yoğurt, peynir hiçbir hayvansal ürünü yemezler. ‘’Vegan” terimi aslında diyetin ötesinde yaşam tarzı seçeneklerini de kapsar.
Pesko vejetaryen: Bitkisel besinlerin haricinde hayvansal olarak yalnızca balık ve balık ürünleri tüketilir. Kırmızı et tüketilmez.
Semi vejetaryenlik: Genel bir vejetaryen beslenme modelidir. Sadece et, balık ve kümes hayvanlarını bazen tüketirler.
Vejetaryen beslenme, sağlıklı beslenme önerilerini takip ettiğiniz sürece sağlıklıdır demek mümkün. Çünkü sebze, meyveler, kuru baklagiller ve tahıl ürünlerini içerdikleri için yağ oranları düşük iken lif miktarı yüksektir. Konu ile ilgili güncel bir çalışmadan bahsetmek istiyorum. Vejetaryen beslenmenin sağlığınıza faydasının yanı sıra vücut ağırlığını azaltmada etkili olduğuna dair yeni bir çalışma yapılmış. Journal of the American College of Nutrition’da yayınlanan bu çalışma tip 2 diyabeti olan 74 birey üzerinde vejetaryen bir diyet ve geleneksel bir anti-diyabetik diyet kıyaslanarak yürütülmüş. Araştırmanın sonuçları, vejetaryen beslenmenin geleneksel düşük kalorili diyetlere göre kilo kaybı üzerinde daha etkili olduğunu ve aynı zamanda vücuttaki yağ miktarını azaltarak metabolizmayı da iyileştirmeye yardımcı olduğunu gösteriyor.
