Geçtiğimiz hafta bahsetmiştim, kira fiyatlarında artış durdu diye, konutun arz ve talep arasında ki dengesizliği, yaşanan ekonomik sıkıntılar ve enflasyonist ortamın da getirdiği nedenler ile artan ev kiralarında ki artış durdu. Kiraya verme süreleri uzadı. Peki, kira fiyatları neden durdu ?
Konut kredilerindeki yüksek faiz oranları, son dönemde satılamayan gayrimenkullerin tekrar kiraya verilmesi, kira fiyatlarındaki durmanın bazı sebeplerinden. Kiralık konut piyasasını etkileyen diğer faktörler ise şöyle..
*Faizin yükselmesi
Etkenlerden bir tanesi son dönemde konut kredisi faiz oranlarının yükselmesi nedeniyle satış yapamayacağını anlayanlar dairelerini kiraya çevirdi.
*Evlilik sayısının düşmesi
Yeni bir eve olan ihtiyaç özellikle evlilik döneminde daha yoğun bir talep gösteriyor. Pandemi döneminde yaşanan kısıtlamalardan dolayı, evlenme sezonu pandemiden sonra çok yoğun olarak gerçekleşmişti. Artık evlenme sezonunun o yoğunluğunun kalmadığın söyleyebiliriz. Evlenme sayılarındaki düşüşle beraber kiralık konut talebinde bir daralmadan bahsedebiliriz.
*Öğrenciler
Üniversite yerleştirmeleri tamamlandı. Öğrenciler için barınma problemi yurtlar ve öğrenci evleri tarafından karşılanmış durumda. Öğrenciler tarafındaki talep de Eylül ayı itibarıyla geriledi diyebiliriz.
Buna ek olarak ta daha önce bahsettiğim gibi, KYK Yurtları kapasitelerini artırarak daha fazla öğrenciyi barındırdılar. Ayrıca yaz dönemlerinde kiralarda ki artıştan dolayı öğrenciler üç ay oturmadıkları eve kira vermeyi göze alarak evlerinden çıkmadılar.
*Yabancılar
Yabancılar kısmında uygulanan politikalar nedeniyle birçok yabancının sürelerinin sona erdiği, ihraç edildiğini, bazı bölgelerde oturumların kapatılması gibi nedenlerle konutların yabancılara verilememesinin bir etkisi var. Bu boş konut arzına etki ediyor hem de konut fiyatlarında düşüşe neden oluyor.
Ayrıca kısa dönemli kiralamalara getirilen yasal düzenlemeler. Son iki senede kısa dönemli kiralamalarda kiralık daire sayısı ilan tarafında yüzde 50’nin üzerinde artmıştı. 1 Ocak itibarıyla başlayacak kısa dönemli kiralamalarda şartların değişmesi, kat maliklerinden alınacak Muvafakatnameler , 100 günden kısa sürekli kiralamaların mevzuata tabi olacak olması ciddi anlamda yeni kiralık daire arzının piyasaya çıkmasına neden olacak..
Kiralık daire sayıları arttıkça kira fiyatları durmaya devam edecek, Ocak ayında yapılacak olan asgari ücret zammından dolayı kira fiyatlarının geri yönlü seyir olacağını çok düşünmüyorum açıkçası fakat geri çekilmeler son birkaç haftada daha da yoğunlaştı diyebiliriz. Kış sezonu devam ediyor. Ev sahipleri için aidat yükü önemli bir etken. Bazı sitelerde daireler boş olsa bile merkezi sistemler nedeniyle aidat vb giderlerin malikler tarafından ödenmesi gerekiyor.
Ayrıca Ocak ayındaki zamdan dolayı ev kiralayacak olan kişilerin, yılbaşından önce buldukları evi kiralamalarının doğru olacağını düşünüyorum. Yeni yıl ile artan maaşlar düşük kiradaki evlerin tutulması sürecini hızlandırabilir. Burada ihtiyaçtan önceki tarihlerde kiracılar arama ve araştırmalarını yapmalıdırlar.
2024 yılında e-kontrat sistemi başlayacak
2024 yılı itibarıyla e-kontrat sistemi başlayacak. Ev sahibi ve kiracılar arasındaki kontratlar e-Devlet sistemi üzerine entegre edilecek. Bu sistem üzerinden kiralar çok daha net bir şekilde oluşturulmuş olacak. 2024’ün gayrimenkul tarihine önemli bir yıl olarak gireceğini söyleyebiliriz. E-kontrat sistemi yetki belgeli emlak işletmeleri tarafından sisteme istenebilecek. Kiraların fahiş oranda artmasının önünde bir veri olarak değer sistemi görmüş olacağız.
Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..
