ABD’ye karşı oluşturulan finans kuruluşu. Son GAZZE olayları dahil olmak üzere bazı olayların ana sebeplerinden bir tanesi. Gerçi kim ne kadar karşı olursa olsun, eminin ki ABD gene içindedir. Paranın kontrolünü başkasına bırakamaz. Bu kuruluşa ismini veren ABD'nin en büyük para babalarından bir tanesi. İnternetten toplayabildiğim kısa bilgiler aşağıda...
BRICS ülkeleri grubu, Arjantin, Mısır, İran, Etiyopya, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan altı ülkeyi gruba katılmak üzere davet etme kararı alındı.
Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS, Batı'nın küresel finans sistemi üzerindeki hakimiyetine meydan okumayı amaçlıyor.
BRICS nasıl oluştu?
2001 yılında yatırım bankası Goldman Sachs’ta çalışan Jim O'Neill isimli bir ekonomist, birliğe ismini veren ‘BRIC’ kısaltmasını, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in İngilizcelerinin baş harflerinden üretti.
Bunlar o dönemde, yüzölçümü olarak büyük, orta gelir düzeyinde olan ama hızlı büyüyen ekonomilerdi.
BRICS ne kadar etkili bir birlik?
Bu ülkelerin toplam nüfusu 3 milyar 240 milyon kişi civarında ve ulusal ekonomik büyüklüklerinin toplamı da 26 trilyon dolara karşılık geliyor. Bu da dünya ekonomisinin yüzde 26’sını oluşturuyor.
Buna karşın Atlantik Konseyi isimli ABD’li düşünce kuruluşuna göre, BRICS ülkelerinin Uluslararası Para Fonu’ndaki (IMF) yüzde 15’lik bir oy hakkı bulunuyor.
BRICS'e hangi ülkeler katılıyor?
Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Johannesburg'da düzenlenen son BRICS zirvesine grubun üye sayısının artırılması tartışması damgasını vurdu.
Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, Arjantin, Mısır, İran, Etiyopya, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni gruba katılmaya davet edildiğini söyledi.
Daha pek çok ülke üye olmak istiyor.
Güney Afrika'nın BRICS ve Asya Büyükelçisi Anil Sooklal zirve öncesinde yaptığı açıklamada 22 ülkenin gruba katılmak için resmen başvuruda bulunduğunu ve benzer sayıda ülkenin de katılma isteğini ifade ettiğini söyledi.
Dublin'deki Trinity College'den Profesör Padraig Carmody, "Güç dengesinin Batı'dan uzaklaştığı ve gelişmekte olan ülkelerin daha çok BRICS ülkeleri gibi yükselen güçlere yüzünü çevirdiği yönünde bir algı var" diyor.
Çin'in çok sayıda yeni ülke kabul etmek istediği ancak Güney Afrika, Hindistan ve Brezilya'nın daha az sayıda ülkenin katılmasını tercih ettiği ve Batı karşıtı dış politikalara sahip ülkelerin sayısını sınırlamak istediği düşünülüyor.
BRICS’in amacı ne?
BRICS, IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası finans kurumlarındaki yerleşmiş yapıyı geliştirmek ve gelişmekte olan ekonomilere daha fazla ‘temsil ve söz hakkı verilmesini sağlamak’ için kuruldu.
2014 yılında Brics ülkeleri Yeni Kalkınma Bankası’nı (NBD) 250 milyar dolarlık sermayeyle kurdu. Bu bankanın amacı gelişen ülkelerdeki kalkınma projelerine kredi sağlamak olarak belirlendi.
Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi BRICS’e üye olmayan ülkeler de Yeni Kalkınma Bankası’na katıldı. Bu iki ülke BRICS'e üye olmaya davet edildi.
BRICS ülkeleri ortak bir para birimi çıkarabilir mi?
BRICS ülkeleri Brezilya ve Rusya’dan önde gelen siyasetçiler, uluslararası ticaret ve finans piyasalarında hakim konumda olan dolara rakip olmak için bir para birimi yaratmak fikrini yakın zaman önce ortaya attı.
Ancak Güney Afrika’nın birlik temsilcisi Anil Sooklal, bu teklifin Johannesburg zirvesinde masada olmadığını söyledi.
BRICS ifadesini ilk kullanan ekonomist Jim O'Neill, Financial Times’a verdiği röportajda üyeler arasında geçerli bir yeni para birimi fikrinin ‘saçmalık’ olduğunu savundu.
BRICS ülkelerinin ortak ve ayrıldıkları noktalar neler?
Profesör Carmody, tüm BRICS ülkelerinin kendi bölgelerinde önemli bir ülke konumunda olduğunu söylüyor.
Çin’in dünyada başat konumda bir ülke haline geldiğini vurgulayan Carmody, BRICS aracılığıyla dünyanın güneyinin lideri haline geldiğini ve mevcut uluslararası düzenin alaşağı edilmesi ya da reform yapılması çağrısını dillendirdiğini belirtiyor.
Buna karşın Hindistan, Çin’in Asya-Pasifik bölgesinde ana rakibi konumunda bulunuyor. İki ülke arasında sınır gerilimi de var ve Yeni Delhi hükümeti, komşusunun nüfuz alanını sınırlamak için ABD dahil bazı ülkelerle birlikte hareket ediyor.
Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'un Küresel Ekonomi ve Finans Programı Direktörü Creon Butler'a göre, Çin gibi Rusya da BRICS'i Batı gücüne meydan okuyabilecek bir blok olarak değerlendiriyor.
Butler, “Rusya, Batıyla olan mücadelesinde BRICS’i, Ukrayna işgali nedeniyle gelen yaptırımları aşabilmek noktasında bir araç olarak görüyor” diyor.
Rusya’nın petrolünün yaptırımlar sonrası en büyük alıcısı Hindistan ve Çin haline geldi.
Moskova aynı zamanda, Şubat 2023'te Çin ve Güney Afrika ile ortak bir deniz tatbikatı da düzenledi.
Bununla birlikte, diğer ülkeler BRICS'i açıkça Batı karşıtı bir birlik haline getirmeye yönelik hamlelere direnmeye çalışıyor.
Butler, Brezilya ve Güney Afrika’nın bölünmüş bir dünya istemediğini söylüyor ve “Batı karşıtlığı güvenlikleri ve gelişmeleri için kötü bir adım olur” diyor.
