Gayrimenkul alım, satım sürecinin en önemli hususlarından biri gayrimenkulün geçmişini sorgulamaktır.

Peki bir gayrimenkulün geçmiş bilgileri nasıl öğrenilir?

Ev alırken yalnızca konumuna ve fiyatına bakmak yeterli değildir. Taşınmazın geçmişinde yaşanan herhangi bir hukuki ihtilaf, ipotek, haciz, şerh ya da dava durumu varsa bu durum tapu devrini veya mülkiyet hakkını doğrudan etkileyebilir. Aynı şekilde geçmişte imar ihlali, kaçak yapı tespiti ya da riskli yapı raporu gibi kayıtlar da yatırımınız açısından ciddi risk oluşturabilir.

Tapu Bilgileri ile Web Tapu Sorgulama

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün dijital platformu olan Web Tapu sistemi üzerinden taşınmaz bilgileri, malik bilgisi, geçmiş satışlar ve tapu işlemleri görülebilir.

https://webtapu.tkgm.gov.tr

E-Devlet üzerinden de Web Tapu’ya giriş yapabilirsiniz.

Kimlik doğrulaması sonrası kendi adınıza kayıtlı taşınmazların tüm detaylarına erişebilirsiniz.

Tapu Sicil Müdürlüğü’nden Geçmiş Satış Bilgileri

Taşınmazın geçmiş sahipleri, devir tarihleri ve işlem türleri, tapu sicilinden öğrenilebilir. İlgili il/ilçedeki Tapu Müdürlüğü'ne başvurarak:

Mal sahibi iseniz doğrudan bilgi alabilirsiniz.

Değilseniz, malik onayı veya mahkeme kararı gerekebilir.

Bu bilgilerde özellikle muvazaalı satış, aile içi devirler ya da olağandışı fiyat düşüşleri dikkatle analiz edilmelidir.

Şerh, Haciz, İpotek ve Diğer Hukuki Engeller

Tapuda yer alan şerhler; taşınmazın kısıtlı, davalık veya rehinli olduğunu gösterir.

Bunlar;

  • İpotek (banka kredisi karşılığı teminat),
  • Haciz (borç nedeniyle alacaklıların koyduğu bloke),
  • Aile konutu şerhi,
  • Satışa engel tedbir kararı, gibi olabilir.

Bu kayıtlar da Web Tapu veya Tapu Müdürlüğü aracılığıyla öğrenilebilir. Tespiti halinde mutlaka bir avukata danışılmalıdır.

Belediyeden İmar Durumu ve Yapı Ruhsatı Sorgulama

Taşınmazın bulunduğu belediyeden:

İmar durumu belgesi,

Yapı ruhsatı,

İskân (oturma izni),

Kaçak yapı kaydı olup olmadığı öğrenilebilir.

Özellikle yeni projelerde ruhsat ve iskân durumu kritik öneme sahiptir. İskânı olmayan yapıların elektrik, su, doğalgaz abonelikleri sıkıntılı olabilir.

Vergi Borcu, Dava Durumu ve Riskli Yapı Kaydı

  • Emlak vergisi borcu: İlgili belediyeden sorgulanabilir.
  • Mahkemelik durum: UYAP Vatandaş Portal üzerinden dava kayıtları kontrol edilebilir.
  • Riskli yapı kaydı: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne başvurulabilir.

Gayrimenkul alımı büyük bir yatırım olduğu için sadece kendi sorgulamalarınıza güvenmek yeterli olmayabilir. Alanında uzman bir emlak danışmanı, gayrimenkul hukuku avukatı ve değerleme uzmanı ile çalışmanız, riskleri en aza indirmenizi sağlar.

Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..

Samet Hızalan