SAKARYA CEMİL MERİÇ SOSYAL BİLİMLER LİSESİ

Bir gün şehre bir vali gelir; Napolyon’un ‘para, para, para’ dediği gibi, o da tutturur ‘eğitim, eğitim, eğitim’ diye. Geldiğinin altıncı ayında o şehirde yayımlanan Irmak Dergisi’ne 05 Mart 2005 tarihinde bir beyanat verir: ‘Bu şehirde sosyal bilimler lisesini kurmak boynumun borcu olsun; ardından da güzel sanatlar lisesi ve spor lisesini!’(1) Bu valinin adı Nuri Okutan’dır ve Irmak Dergisi ekibi ise Fahri Tuna, Sedat Akçakoyunluoğlu ve Müjgan Zaman’dan oluşmaktadır. Kampanyanın hedefindeki okulun alanı ‘sosyal bilimler’, yeri de ‘yeni valilik bitişiği’dir. Söz konusu liseyi açma gerekçesi Okutan’a göre şöyledir: ‘Cemil Meriç, ‘lisem üniversitemdir’ diyor. Biz de ‘Cemil Meriç Sosyal Sosyal Bilimler Lisesi benim üniversitemdir’ diyebilecek yeni Cemil Meriç’lerin yetişmesi amacıyla bu yola çıktık. Duyarlı Sakarya halkının da eğitime verdiği destekle (Bir YTL Bir Okul Kampanyası) okulumuzun temelini attık.’

TEMELİNİ MİLLİ EĞİTİM BAKANI ÇELİK ATTI

Kendisi de bir ‘sosyal bilimci’ olan (Edebiyat akademisyeni) dönemin Milli Eğitim Bakanı Doç.Dr.Hüseyin Çelik 15 Eylül 2005 tarihinde Sakarya Valiliği’nin üç yüz metre kuzeyinde ‘Türkiye’nin 7. sosyal bilimler lisesinin temelini atar ve adını da müjdeler: ‘Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi hayırlı olsun!’(2) Gerekçesini de anlatır: ‘Türkiye'yi ve dünyayı sosyal bilim eğitimi almış insanların yönetiyor. 23 kişilik kabinede fen bilimci altı kişi sosyal bilimci ise Başbakan da dahil 17 kişi var. Bu size bir şey ifade etmiyor mu? Mesela bütün valiler sosyal bilimcidir. Türkiye'de 70 adet Fen Lisesi var. Biz iktidara gelinceye kadar hiç sosyal bilimler lisesi yoktu. Ben liseyi bitirdiğimde eğer sosyal bilimler lisesi olsaydı, kesin bu okula giderdim.” Temeli attıkları okulun Türkiye'nin 7. Sosyal Bilimler Lisesi olduğunu belirten Çelik, bu okullara fikir dünyasının en parlak kişilerin isimlerini bizzat kendisinin verdiğini söyledi. Çelik, temel atılan okula da Cemil Meriç ismini koydu.

TÜRK DÜŞÜNCESİNİN EVERSTİ CEMİL MERİÇ
Okulun adının verildiği, ‘Türk düşüncesinin Everst’i’ diye nitelendirebileceğimiz Cemil Meriç’i tanıyalım: ‘12 Aralık 1916'da Hatay -Reyhanlı'da, Balkan göçmeni (Yunanistan Dimetoka) bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Asıl adı Hüseyin Cemil Meriç’tir. Antakya Lisesi'nde eğitimini sürdürdükten sonra İstanbul'a geldi ve Pertevniyal Lisesi'ni, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Elâzığ Lisesi'nde Fransızca öğretmenliği yaptı. (1942-1945) İstanbul Üniversitesi yabancı diller okulunda okutman olarak çalıştı. (1946)1974 senesinde İstanbul Üniversitesi'nden emekli oldu. Kızı Sosyoloji Prof. Ümit Meriç'tir. 1955'te görme yeteneğini kaybetti. Fakat öğrencilerinin yardımıyla çalışmalarını ölümüne kadar sürdürdü. 13 Haziran 1987 günü İstanbul'da vefat etti.’ (3)
‘BU ÜLKE’Yİ OKUMADAN BU ÜLKEYİ ANLAMAK MÜMKÜN DEĞİLDİR
‘Cemil Meriç'in ilk yazısı Hatay'da Yeni Gün Gazetesi'nde çıktı. (1928) Sonra Yirminci Asır, Yeni İnsan, Hisar, Türk Edebiyatı, Töre, Pınar, Doğuş,Hareket ve Edebiyat dergilerinde; Orta Doğu ve Yeni Devir gibi gazetelerde yazılar yazdı. Cemil Meriç, gençlik yıllarında Fransızcadan tercümeye başladı. Honoré de Balzac ve Victor Hugo'dan yaptığı tercümelerle kuvvetli bir mütercim olduğunu gösterdi. Batı medeniyetinin temelini araştırdı. Dil meseleleri üzerinde önemle durdu. Dilin, bir milletin özü olduğunu savundu. Sansüre ve anarşik edebiyata karşı bir yazar ve düşünür olarak tanınmaktadır. Cemil Meriç'in eserlerinde toprağından kopan insanın trajedisi ve kendini bulma çabasının yanı sıra, Türk aydınlarının düştüğü amansız açmaz da bütün çıplaklığıyla gözler önüne serilir. Türk Edebiyat Tarihi'nin gelmiş geçmiş en büyük birkaç eleştiri (tenkit) yazarlarından biridir. Doğunun siyaset, sosyoloji, tarih, toplum konularına çok geniş bir perspektiften bakarak kaleme aldığı düşünceleri ile tanınır.’
BİRBİRİNDEN DEĞERLİ 13 KİTAP, 2 ÖDÜL
Cemil Meriç’in Eserleri: İnceleme: ‘Hind Edebiyatı’ (1964), ‘Saint Simon İlk Sosyolog, İlk Sosyalist’ (1967), ‘Umrândan Uygarlığa’ (1974), ‘Bir Dünyanın Eşiğinde’ (1976), ‘Işık Doğudan Gelir’ (1984), ‘Kültürden İrfana’ (1985), Deneme: ‘Mağaradakiler’ (1978), ‘Bu Ülke’ (1974, 1985), Günlük: ‘Jurnal - I’ (1992), ‘Jurnal – II’ (1994), Diğer Kitapları: ‘Kırk Ambar’ (1980), ‘Bir Facianın Hikayesi’ (1981), ‘Sosyoloji Notları ve Konferanslar’ (1993). Ödülleri: ‘Umrandan Uygarlığa’ - (1974) (Türkiye Millî Kültür Vakfı ödülü), ‘Kırk Ambar’ - (1983) (Türkiye Millî Kültür Vakfı ödülü, Ankara Yazarlar Birliği Derneği'nin Yılın Yazarı ödülü).

OKULUN MİLADI: 13 HAZİRAN 2006

Valisi yola koyulmuştur, Bakanı temelini atmıştır da okul ne zaman başlayacaktır eğitime? Bir gün Kaf Dağı’nın ardından müjdesi de gelir: ‘Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi kurulmuş olup, 2006-2007 tarihinde eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlayacaktır.’; Milli Eğitim Bakanlığı’nın kuruluş kararının tarihi 13 Haziran 2006’dır. Cemil Meriç’in ölüm tarihi de 13 Haziran’dır. Vali Nuri Okutan, okulun kurucu müdürlüğüne Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Sedat Akçakoyunluoğlu’nu, Okul Aile Birliği Başkanlığına da Büyükşehir Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanı Fahri Tuna’yı getirir. İlginçtir: Sedat hoca merhum Cemil Meriç’in cenazesini taşıyan genç bir edebiyat öğrencisi, Tuna da merhumun tabutunun başındaki ‘Hüseyin Cemil Meriç’ yazısını saklayan bir okurudur.

İLK YIL İKİ SINIF KIRK SEKİZ ÖĞRENCİ

Milli Eğitim Bakanlığı’nın kararı gereği, Türkiye’de ‘yedincisi’ kurulan bu sosyal bilimler liseleri sayıları 70’i bulan ‘Fen Liseleri’yle aynı statüdedir; yani –talep doğrultusunda- OKS ile en yüksek puanlı
İlköğretim öğrencileri arasından öğrenci alır, yatılıdır vs. Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi’ne ilk yıl iki sınıf yani 48 öğrenci kazanır, 45’i kayıt yaptırır: Anadolu’nun –neredeyse- dört bir yanından öğrenciler vardır: Adıyamanlı Sümeyye, Sivaslı Savaş, Kayserili Yusuf Tamer ve Gülsüm, Konya Ereğlili Fatmanur, Trabzonlu İbrahim, Mersinli Alptuğ, Çanakkaleli Aybüke, Çankırılı Sümeyye, Karabüklü Pehlivan Yasin ve İpek, Tekirdağlı Sarı Yasin, Eskişehirli İsa ve Tuba Uyanık, İstanbullu Uğur, Tuba Erol, Celalettin, Emirhan, Abdullah, Kocaelili Mustafa Emir, Hamza, Fadimana, Nadide, Onur, Düzceli Fatih… Geyve’nin gülleri; Özkan, Caner ve Yusuf, Pamukovalı Burcu, Havva Betül, Ahmet, Enes Emre, Sapancalı Erva, Karasulu Sedanur, Akyazılı Muaz ve Yüşa, Kirazcalı Yusuf Bıçakcı… Adapazarı’ndan sadece sekiz genç kazanmıştır, ilk yıl okulu: Tatanga Berkay Turgut, Tuğba Öztürk, Ayşenur Gülsüm Tuna, Esra Salman, Hatice Betül Topaloğlu, Ayşe Din, Fulden Önat, Yusuf Tosun…

İLK LAKAPLARI: ‘DOMATES TARLASI’

Okulun adı vardır, müdürü vardır, öğrencisi vardır da; binası ve yurdu nerededir?
İlk yıl için Vali Nuri Okutan – İl Milli Eğitim Müdürü Murat Yazıcı ikilisi çözümü, ‘Sakarya Anadolu Lisesi’ içinden iki sınıf boşaltmakla ve okulun üç yüz metre kuzeyinde Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın prefabrik lojmanlarının bir kısmını tahsis etmekte bulurlar.
İlk yıl üç öğretmeni vardır okulun: Sedat Akçakoyunluoğlu (Kurucu müdür, Edebiyat), Deyvid (Davut) Böke (İngilizce), Bilal Aydın (Matematik). İlk günden itibaren ülkenin dört bir yanından gelen öğrencileri ‘öz kardeşi’ymişcesine sarıp sarmalayan yurt sorumlusu Neşet Güzel’in hakkını da teslim etmek lâzım. Sedat Hoca’nın ‘bayrak’ sevgisi nedeniyle okulun renkleri ‘bayrak kırmızısı’ olacak, ilk yılın ürkek ve tedirginliğiyle kantine sekiz on kişilik gruplar halinde girdiklerinden, bahçede grup halinde gezdiklerinden Sakarya Anadolu Lisesi’nin muzip öğrencileri onlara – elbette haklı olarak – ‘Domates Tarlası’ lakabını takacaklardır. Yurdun neşesi iki de belletmen öğretmen vardır: Vecdi Girgin ve Arzu Uğur. İkinci yıl aynı yurtta kalacaklar, ancak kendi okullarına da geçmeyi başaracaklardır: Yeni de öğretmenleri olacaktır: Ercan Yılmaz (Türk Dili ve Edebiyatı), Murat Kurt (Tarih).

YURTTA BALIĞA CENAZE TÖRENİ

‘Her başlangıç zordur’ diyor bir Alman atasözü. Doğrudur; zordur ama ilk olmanın zorlukları kadar güzellikleri, anıları, kaynaştırıcılığı, birleştiriciliği ve mutlulukları da vardır.
Eskilerin tabiriyle ‘leyl-i meccani’lik, yenilerin tabiriyle ‘parasız yatılılık’ öyle bir şeydir ki; gün gelir akrabadan, kardeşten ileridir. Hele o –eşsiz- yatılılık anlıları. Bir tane örnek mi?
‘Kırmızı domatesler’in ilk yılıdır; yurtta ‘hayvan beslemek’ elbette ki yasaktır. Ancak 30 Nisan doğumlu Ayşenur’a arkadaşları ‘doğum günü’nde ‘küçük bir kavanoz ve balık’ hediye ederler. Gizliden gizliye beslenir balık. Ama ‘sağlıklı bakımdan’ balık bir Haziran akşamında vefat eder. Ayşenur ve oda arkadaşları Sedanur, Fatmanur ve Tuğba ‘cenaze töreni’ne karar verirler; ama akşam 21.00’den sonra odadan çıkmak yasaktır, halbuki vefat 22.00’de gerçekleşmiştir.

 

YEDİSİNDE JELİBON, SÜMEYYE TATİLİ

,Öğrenci Başkanı Savaş ve duasını okuyacak ‘Hoca Yusuf’, büyük gayret ve ısrarlar sonucu ‘ikna’ edilirler. Gece 23.00 sularında ‘yemekhane’ bitişiğinde bir çukur kazılır, uyandırılan on beş – yirmi kişilik bir cemaatin katılımıyla balığa ‘cenaze töreni’ yapılır ve merhum balık defnedilir. Yusuf Bıçakçı’nın duasıyla tören son bulur. O günden sonra her öğün ‘yemekhane’ girişinde, cenaze törenine katılan yirmi kişilik cemaat, dönerler mezara, dualarını yaparlar, okuyacaklarını okurlar. Bu ilgi ve vefa, ‘yedi tebareke’de de devam eder. Vefatın yedisinde mevlid töreni düzenlenir, törenin sonunda ‘un helvası’ veya ‘irmik helvası’ bulunamasa da ev sahibi olarak Ayşenur Özpaş Market’ten kutularca ‘Jelibon’ alır ve dağıtır. Ve ardından okul yaz tatiline girer. Fakat ‘vefa’ tatile çıkmaz, ‘balığın kırkı’nda –neredeyse – bütün okul Ayşenur’a gsm mesajıyla ulaşır ve ‘o ölmedi, kalbimizde yaşıyor’ şeklinde üzüntülerini iletirler. Bu arada 14 yaşında ailesinden ilk kez uzak kaldığı için sürekli ağlayan Çankırılı Sümeyye’nin sebep olduğu 23 Nisan, 19 Mayıs, yılbaşı, 29 Ekim ve dini Bayramlara ‘üç gün önceden gitme’ye okul kültüründe ‘Sümeyye Tatili’ adı verildiğini ve arkadaşlarının ona ‘Sen ağla Sümeyye sen ağla’ temposu tuttuklarını da eklemek gerekiyor.

DÖRT YILDA BEŞ TİYATRO OYUNU

Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi adından belli olduğu ‘sosyal bilimler’ lisesi. Okul kadar ders kadar okul dışı ‘sanatsal ve kültürel faaliyetler’ de önemlidir. Buna bağlı olarak her yıl AKM’de sahnelenmek üzere oyunlar sahneye konulmuştur: İlk yıl Oğuz Atay’ın ‘Oyunlarla Yaşayanlar’ (2008), ikinci yıl Necip Fazıl Kısakürek’in ‘Bir Adam Yaratmak’ (2009), üçüncü yıl Turan Oflazoğlu’nun ‘Kanuni Süleyman’ ve Ahmet Hamdi Tanspınar’ın ‘Saatleri Ayarlama Enstitüsü’ (2010), dördüncü yıl ise Savaş Dinçel’in Sait Faik’in eserlerinden uyarladığı ‘Meraklısı İçin Öyle Bir Hikâye’ (2011) sahnelenir. Oyunların yönetmeni, ışıkçısı, sesçisi, kostümcüsü, oyuncuları; yani tamamı Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi öğrencisidir. Antalya büyükşehir Belediyesi 17. Liseler arası Tiyatro Şenliği’ne 42 ilden 63 oyun katılır. Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi ‘Bir Adam Yaratmak’la katılır; ‘En İyi Oyun’, ‘En İyi Erkek Oyuncu: Yasin Eroğlu’, ‘En İyi Kadın Oyuncu: Enise Hürrem Turan’, ‘Jüri Özel Ödülü’nü Sümeyye Özkaya alır. Şenliğin 18’incisine bu kez ‘Saatleri Ayarlama Enstitüsü’ ile katılırlar ve yine altmışı aşkın oyun arasından ‘En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’ Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi’nden Emirhan Tezer’e verilir. Öte yandan okulun son sınıf öğrencilerinden Uğur Erden’in 11.Uluslararası Sapanca Şiir Akşamları’na (2011) katıldığını, yine son sınıf öğrencilerinden, ulusal bazı ödüllerin sahibi Ayşenur Gülsüm Tuna’nın ‘Kuşlu Dualar’ (Değişim Yayınları, 2011) adında bir hikâye kitabının yayımlandığını da belirtmemiz gerekiyor.

12 DERGİ YAYIMLANAN OKUL

Cemil Meriç dergileri ‘hür tefekkürün kalesi’ olarak gördüğünü söyler. Nitekim Cemil Meriç’in adını taşıyan Soysak Bilimler Lisesi’nin 237 öğrencisi de aynı görüş ve inanışta olmalıdırlar ki, okulda on iki ayrı dergi yayımlanır. Okul tarihinde ilk çıkan dergi/gazetenin adı ‘Simeranya’dır. ‘Fildişi Kule’ çıkar ardından.’Ateş ve Kül’, ‘Semender’, ‘Kırk İkindi’, ‘Amentü’, ‘Araf’, ‘Lık Lık Lık’, ‘Şiirk’, ‘Nükte’ ilk akla gelenler… Bu dergilerin okul idaresinden bağımsız, tümüyle öğrencilerin oluşturduğu yayın kurulları tarafından, tümüyle öğrenci yazılarıyla, şehirden sponsorlar bularak yayımlandığını da eklemek gerekiyor.

LYS’DE TÜRKİYE İLK 1000’İNDE 7 DERECE

Beş yıl göz açıp kapanıncaya kadar geçer. Yazılılar, sözlüler, ödevler, notlar, puanlar derken okul biter, 43 mezun verilir. Türkiye genelinde 2011 Nisan ve Haziranındaki Üniversite Sınavına 1 milyon 800 bin kişinin girdiği ÖSYM - LYS’de (Lisans Yerleştirme Sınavı) ilk 1000’e 7 öğrenci sokar. 43 öğrenciden 39’u ‘dört yıllık’ bir okula yerleşir, dördü ise ‘daha yüksek puan alabilmek’ umuduyla tercih yapmazlar.
Erva Demir Dil-3’de Türkiye 70’incisi, Tuğba Öztürk TS-1’de Türkiye 148’incisi, Ayşenur Gülsüm Tuna TS-2‘de Türkiye 343’üncüsü, Savaş Urlu TS-2’de Türkiye 386’ıncısı, Mustafa Emir Küçük TS-1’de Türkiye 614’üncüsü, Yasin Eroğlu TS-1’de Türkiye 642’incisi, Sümeyye Özkaya Dil-3’de Türkiye 810’uncusu olmayı başarırlar. (4)

13 HUKUK, 6 EDEBİYAT, 6 KAMU, 2 TARİH

43 Mezundan 39’u dört yıllık tercih yapıyor. Sosyal bilimler alanında tercih yapıyor doğal olarak.
Tercih yapan 39 mezundan 13’ü Hukuk Fakültesini tercih etmiş durumda. Türk dili ve edebiyatı okuyacak olanların sayısı 6. Diğer yandan Kamu yönetimi ve siyaset bilimini tercih eden sayısı 6. 2 öğrenci ise Tarih ve/veya Tarih öğretmenliğini tercih etmiş. İşletme tercih eden öğrenci sayısı 4, PDR (Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik) Tercih eden ise 2. Şimdi Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi Müdür Yardımcısı Paşa Odabaşı’nın 26.08.2011 Tarihli imza ve onayıyla verilen okulun ilk mezunlarının sıra, adı soyaad, derece, diploma notu, Türkiye derecesi ve kazandığı üniversite adı ve bölümlerini aktaralım:


Sıra Adı Soyadı Okul Derecesi Dipl. Notu Türkiye Der. Kazandığı Üniversite/Bölüm :
1. Ayşenurgülsüm Tuna Okul Birincisi 92.62 TS-2 343. Boğaziçi Ü. Türk Dili ve Ed.
2. Tuğba Öztürk Okul Üçüncüsü 91.31 TS-1 148. Boğaziçi Ü. Türk Dili ve Ed.
3. Sedanur Sinan 85.88 Mimar Sinan Ü Türk Dili Ed.
4. Tuğba Erol Okul Beşincisi 87.82 Süleymanşah Ü. TDE
5. Uğur Erden 85.36 Mimar Sinan Ü. Türk DE
6. İsa İlkay Karabaşoğlu 82.59 Şehir Ü. TDE (Burslu)
7. Mustafa Emir Küçük 84.45 TS-1 614. Boğaziçi ü. Tarih Bölümü
8. Sümeyye Öztürk 84.31 Marmara Ü. Tarih Öğretmenliği
9. Tuğba Uyanık 83.36 Uludağ Ü. Psikoloji Bölümü
10. Erva Demir 80.67 Dil-3 70 Hacettepe Ü. Mütercim Tercüm.
11. Ayşe Din Okul Dördüncüsü 90.40 TOBB Ü. Hukuk (Burslu)
12. Aybüke Bilecen 81.76 Melikşah Ü. Hukuk (Burslu)
13. Yasin Eroğlu 84.88 TS-1 642. Ankara Ü. Hukuk Fakültesi
14. Caner Tekin 85.34 Ankara Ü. Hukuk Fakültesi
15. Onur Tekin Okul Dokuzuncusu86.26 Ankara Ü. Hukuk Fakültesi
16. Abdullah Erdem Okul Sekizincisi 86.38 Ankara Ü. Hukuk Fakültesi
17. Burcu Koç Okul İkincisi 91.64 ---- Ankara Ü. Hukuk Fakültesi
18. Abdullah Yüşa Altınsoy 83.24 İstanbul Ü. Hukuk Fakültesi
19. Savaş Urlu 82.24 İstanbul Ü. Hukuk Fakültesi
20. Yusuf Bıçakçı 84.07 Marmara Ü. Hukuk Fakültesi
21. Celaleddin Koç 84.59 Marmara Ü. Hukuk Fakültesi
22. Özkan Dursun 83.09 Marmara ü. Hukuk Fakültesi
23. Havva Betül Akyıldız 83.12 Süleyman Dem.Ü. Hukuk
24. İlker Yasin Çakıroğlu 81.26 Gazi Ü. Uluslar arası İlişkiler
25. Esra Salman 80.48 İstanbul Ü. Kamu Yönetimi
26. Yusuf Tosun 74.16 KTÜ Kamu Yönetimi
27. Emirhan Vela 72.18 Trakya Ü. Kamu Yönetimi
28. Ahmet Lafçı 76.74 Marmara Ü. Kamu Yönt. (Fr.) 29. Yusuf Uyar 77.44 İstanbul Ü. İşletme (İng.)
30. Nadide Efe 80.79 İstanbul Ü. İşletme
31. Hamza Türel 75.03 Kocaeli Ü. İşletme
32. İbrahim Sağlam 78.02 Kocaeli Ü. İşletme
33. Hatice Betül Topaloğlu 82.29 Sakarya Üniversitesi PDR
34. Sümeyye Özkaya Okul Onuncusu 86.21 Dil-2 810. Sakarya Üniveristesi PDR
35. Berkay Turgut 76.84 Kocaeli Ü. Siyaset Bilimi
36. Yusuf Tamer 80.05 Pamukkale Ü. Siyaset Bilimi
37. Fadimana Koç Okul Yedincisi 86.52 Ankara Ü. Maliye Bölümü
38. İpek Değirmenciler Okul Altıncısı 87.49 Uludağ Ü. Zihinsel Eng. Öğrtm.
39. Muaz Güner 80.37 MKÜ. Sivil Hava Ulş. İşletme
 

---
1) Sakarya Valisi Nuri Okutan’ın 5 Mart 2005 tarihinde Irmak Dergisi’nden Fahri Tuna, Sedat Akçakoyunluoğlu ve Müjgan Zaman’a Çark Mesire’deki söyleşide söylediklerinden,
2) http://yenisafak.com.tr/arsiv/2005/eylul/18/g08.html, 18.9.2005, Yakup Bulut’un haberi,
3) http://tr.wikipedia.org/wiki/Cemil_Meri%C3%A7#Hayat.C4.B1,
4) http://cemilmericsbl.k12.tr/haber_oku.asp?id=31,