Bu hafta kentsel dönüşüm konusunu kaleme almayı planlamıştım Fakat geçen hafta içerisinde Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Sayın Şemsi Bayraktar’ın kamuoyuna yaptığı açıklamayı dikkatlice takip ettim. Ülkenin geleceğini ilgilendirdiği kadar Sakarya’nın da geleceği açısından da çok önemli bulduğum tarımın yapısal sorunları ile ilgili verdiği bilgiler ilginç olduğu kadar geleceğimiz için düşündürücüydü.
En azından şunu açıkça söylemek gerekir ki dünyada tarım nüfusu % 2 artarken Türkiye’de bu oran % 15.4 azalmış durumda. Bu fark işsizlik olarak geri döner. % 15.4’ lük azalan nüfus geçimini tarımdan sağlayamayacağından dolayı başka sektörlerde iş bulmaya çalışacaktır. Tarımsal nüfusun eğitim düzeyi ve teknik kapasitesi düşünüldüğünde bir başka sektöre kanalize olmaları çok kolay bir durum olmasa gerek.
Dünyada tarımsal nüfusun artmasının temel sebebi gelişmiş ülkelerin tarım sektörüne yan gözle bakmak yerine teknolojiyi bu sektöre adapte ederek ihracat kapılarını sektöre sonuna kadar açmış olmalarıdır.
Şu an Türkiye’de 2010 verilerine göre 15 milyon 994 bin kişi ülkemizde tarım nüfusunu oluşturuyor. Tabi ki burada önemli olan tarım ile uğraşan kişi sayısından çok bu sayının ülkeye sağladığı optimum katkı. Bununla ilgili aklıma gelen ilk ülke ise Belçika. Tarımda sadece 134 bin nüfusu bulunan bu ülkede. Tarımın ihracata katkısı ne kadar biliyor musunuz? Tam 41.1 milyar dolar.
Bakın bu ülkeye geçen Mart ayında yaptığım çalışma ziyareti sırasında yaşadığım bir tecrübeyi sizlerle paylaşmak isterim. Bu örnek sanırım bir ülkede tarım nasıl gelişir bize güzel bir cevap olacaktır.
Belçika’nın St Truiden kentinde kurulmuş bir Meyve Borsası’ndan bahsetmek istiyorum. Firmanın adı BFV. 1990 yılında kurulan BFV, 1500 kadar meyve üreticisinin bir araya gelerek oluşturduğu bir kooperatif ve şu anda bu kooperatif Avrupa’nın en büyük kooperatifi durumunda. Kurumda günlük olarak meyve alım satımı elektronik ortamda açık arttırma usulü ile düzenlenmekte. Sistemi anlatmam gerekirse Sakarya Ticaret Borsamızın ilimize kazandırdığı ve kurban dönemi sonrası faaliyete geçecek olan Canlı Hayvan Borsası sistemine benzerlik gösterdiğini söyleyebilirim.
Belirli bir ürün için ilgili kooperatif tarafından belirlenen tavan fiyat üzerinden başlayan açık arttırma da katılımcılar her bir saniye de 1 Euro/cent düşen fiyattan ürün alabilmek için elektronik işlem sayesinde alım satım işlemlerini gerçekleştirmekteler. Bu arada serbest piyasada dengesizliğin ortadan kalkması için kurum tavan fiyatı belirlediği gibi taban fiyatı da belirliyor ve ürünün fiyatı asla bu taban fiyatın altına inmiyor.
Bu kooperatif meyve sektöründe elektronik sistemler ile birlikte fiyat belirleme hizmetinin yanı sıra üyelerine ürünlerini düşük oksijenli ortamlarda depolama imkanı da sağlıyor. Aynı zamanda bu depolama alanları ve ürünlerin taşındığı kasalar da üreticiye düşük fiyatla kiralaya veriliyor. Kooperatif kendisine sadece hizmet konusunda bir yapı kurmamış aynı zamanda meyve tüketiminin arttırılması ve sağlıklı beslenme konusunda kamuoyunu bilgilendirici faaliyetlerde de bulunuyorlar.
Bakın şu anda Sakarya özellikle fındık konusunda şu anda ülkenin gözbebeği durumda. Doğu Karadeniz şu anda beklenen verimi ve kaliteyi sağlayamadı ve gözler Batı Karadeniz’e çevrildi. Mısır desek yine aynı şekilde rekolte beklenenin üzerinde her fırsatta yazıyorum ve söylüyorum. Bu ilin toprağı mısır açısından ülkenin en zengin toprağı. Dolayısıyla tarım arazilerimiz çok kıymetli. İlimizin her tarafı sebzesinden meyvesine kadar tarımsal ürün cenneti. Dolayısıyla tarıma teknolojiyi adapte edip daha fazla iş alanını insanımıza sunabiliriz. Sebze meyve hali sorunu ortada bu konuda gerekli çalışmaların yapıldığı kulağımıza geliyor tabi ki fakat bir an önce daha teknolojik daha hijyenik bir halin ilimize kazandırılması bizim için önemli.
Bunun yanı sıra Sakarya Ticaret Borsası olarak özellikle mısır ürünümüzde tıpkı hayvancılık sektöründe olduğu gibi teknolojik bir sistemi ilimize kazandırmak için çalışmalarımız devam ediyor. Umarım imkanlarımız elverdiği ölçüde ve yine hibe destekleri ile birlikte Sakaryamıza yakışanı yapmak istiyoruz.
Neden biliyor musunuz? Çünkü Sakarya bu ülkenin aynasıdır.