Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, yıllar önce hazır kıyma satışını yasakladı. Türk Gıda Kodeksi’ne göre de Türkiye’de hazır kıyma satışı yasak. Yasaklamanın nedenlerini ise şöyle sıralayabiliriz;
**
a-Ülke genelinde yapılan denetimler sonundaki tahlillerde hazır kıymaların yüzde 38’inin sağlığa zararlı olduğu, yüzde 75’nin ise muhafaza koşulları açısından uygun olmadığı belirlenmiş.
b-Hazır kıymada şarbon, tüberküloz, Brusella gibi hastalıkların yanı sıra,  özellikle hazır kıymanın içinde bulunan diğer bakteriler nedeniyle kalp rahatsızlıkları ve diyaliz sorunu yaratıyor.
c-Hazır kıymalarda sakatat, kemik ve bol miktarda iç yağ tespit edildi. Hatta kıymanın içinden havuç bile çıktığı tespit edildi.
**
Bu konuda İstanbul'da vatandaşlar arasında yıllar önce bir proje başlatıldı. Projenin adı son derece ilginç: ‘Gözümün Önünde Kıymamı Hazırlayan Kasabımı Geri İstiyorum’ Bu proje, hazır kıymanın yukarıda saymaya çalıştığım nedenlerden ötürü bilinçli vatandaşlar tarafından başlatılmış ve de çığ gibi büyüyor.
**
Şimdi ortada bir gerçek var. O gerçek de Türkiye’de hazır kıymanın ilgili bakanlık kararıyla yasak olduğudur. Peki sizce Türkiye’de hazır kıyma gerçekten yasak mı? Bu sorunun cevabını almak için ülkeyi gezmenize gerek yok. Bu şehirde kendilerine, ‘büyük market’ , ‘hipermarket’ adını koyan işletmelerin et reyonlarına bakmanız yeterli. Hatta kapılarına koydukları ilan panoları bile bize bunu açık olarak anlatıyor.
**
İstisnasız hepsinin et reyonunda, kanunen yasak olmasına rağmen hazır kıymayı göreceksiniz. Hazır kıyma sadece bu marketlerde satılmıyor. Bazı kasaplarda ve pazaryerindeki et mamulleri satan işyerlerinde de hazır kıymayı görüyoruz.
**
Yukarıda okudunuz. Hazır kıymanın içinden sakatat, içyağı, kemik tozu çıktığı tespit edilmiş. Hatta havuç karıştıranların bile olduğu yazıyor tutanaklarda. Şimdi siz marketten veya bir başka yerden aldığınız hazır kıymanın içinde sakatat, içyağı, kemik tozu hatta havuç olmasını ister misiniz? Böyle bir ihtimal olduğunu bilseniz, gözünüzün önünde çekilen kıymadan birkaç lira ucuz olan bu kıymayı satın alır mısınız? Böyle kıymayı çoluk çocuğunuza yedirir misiniz?
**
Tam buraya gelmişken semt, mahalle ve sokak kasaplarının hakkını yememek lazım diye düşünüyorum. Zira tamamı olmasa da, bu kasapların yüzde 90’ınında hazır kıyma bulamazsınız. Eti seçerseniz ve gözünüzün önünde kıymayı çekerler. Ama bu esnaflar da marketlerde, bazı et mamulü satan işyerlerinde daha ucuz satılan kıyma nedeniyle mağdurdur. Bu aslında bilinçsiz vatandaşların yarattığı bir mağduriyettir.
**
Şimdi gelelim madalyonun arka yüzüne! Madalyonun ön yüzü, birkaç lira ucuz olduğu için insanların sağlık riski alarak hazır kıymayı satın alması. Peki madalyonun arka yüzü nedir? Madalyonun arka yüzü şu; hazır kıyma konusunda o kadar karar, o kadar tamim, o kadar genelge ve o kadar yasak olmasına rağmen bu marketler, bazı kasap ve et mamulleri batışı yapan işyerleri nasıl hala ısrarla vitrinlerinde hazır kıyma bulundurabiliyor? Nasıl hala insanlara hazır kıyma satabiliyor?
**
Bur ülkede, bir şehirde eğer bir ürünün satışı tamimle, genelgeyle, duyuruyla yasaklanmışsa… ‘Yasak’ denilmişse, bu yasağın uygulanması için gerek zabıta, gerekse ilgili bakanlığın il müdürlüğü ekipleri demek ki görevlerini yapmıyorlar. Demek ki, vatandaş adına bu yasağın takipçisi olmuyorlar.
**
Geçtiğimiz hafta şehirdeki tüm büyük marketlerin et reyonlarını dolaşarak kıyma konusunu inceledim. Hazır kıyma sattıkları halde, bir ya da ikisi gözümüzün önünde etten kıyma çekebileceklerini söyledi. Bunun karşılığında ben de, ‘madem kıyma çekiyorsunuz, yasak olmasına rağmen neden vitrininizde hazır kıyma var?’ diye sorduğumda, ‘bizim kıymamız temiz efendim, hiçbir kuşkunuz olmasın’ gibi cevaplar aldım.
**
Diğer büyük marketlerin hemen hemen tamamı, kıyma satışlarını hazır olarak yaptıklarını, kıyma çekmediklerini belirttiler. Bunun nedenini de şöyle açıklıyorlar, ‘Vatandaş çok fazla kıyma talebinde bulunduğu için yetiştiremiyoruz. Bunun için biz, sabahları toplu olarak kıyma çekip, gün boyu satıyoruz’ Güldünüz değil mi? Ben de güldüm!..
**
Gelelim yine madalyonun arka yüzünü gösterip sorduğumuz o soruya; Bu kadar yasağa, bu kadar tamime, bu kadar genelgeye rağmen… Denetimlerde çıkan bu kadar soruna rağmen neden ilgili denetçiler hazır kıyma satan işyerlerine yaptırım uygulamaz? Madem yeni Türkiye’deyiz; bu ciddi sağlık olumsuzluğu taşıyan hazır kıyma konusu neden çözülemiyor?
**
Bilinçli hiçbir vatandaş marketten, kasaptan, et mamulü işyerinden hazır kıyma almaz. Kimsenin hazır kıyma almaması için tüm vatandaşlarımızın da bilinçlenmesini mi bekleyeceğiz. Üstelik bu konuda, vatandaşları uyaran hiçbir şey yokken.
**
Ivır-zıvır, içeriği fındık değil, darı kabuğunu doldurmayan etkinlikler, çok önemli işlermiş gibi şehirdeki ilan panolarına asılırken, yetkililer hazır kıymayla ilgili vatandaşı uyarıcı yayınları bu panolara asamazlar mı acaba? Tabii bir taraftan da, işyerlerinde hazır kıyma denetimlerine ciddi biçimde başlanarak. Eğer böyle bir denetim başlamazsa ve hazır kıymalar o vitrinlerden tamamen kaldırılmazsa, bu vebal de, o denetimi yapmayan görevlileri yönetenlerin olacaktır. Benden hatırlatması.