Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, Tokat 2. Sulh Ceza Hakimliği, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 26. maddesinde yer alan “Sürücü, aynı zamanda araç sahibi değilse, ayrıca tescil plakasına da aynı miktarda ceza tutanağı düzenlenir” hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle AYM’ye başvurdu.
Başvuruda, mevzuatta izin verilmeyen ışıklı veya sesli uyarı işareti veren cihazları kullanan sürücünün, araç sahibi olmaması durumunda, araç sahibinin kusuru olup olmadığına bakılmaksızın tescil plakasına da ceza uygulanmasının öngörüldüğü ifade edildi. Bu durumun, araç sahibine işlemediği bir fiilden dolayı yaptırım uygulanmasına yol açabileceği belirtilerek, düzenlemenin “cezanın şahsiliği” ve “hukuk devleti” ilkeleriyle bağdaşmadığı vurgulandı.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, söz konusu kuralı Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. AYM kararında, Anayasa’nın 38. maddesinde suç ve cezanın kanuniliği ilkesinin güvence altına alındığı, hangi fiillerin suç sayıldığı ve bu fiillere verilecek cezaların kanunda açıkça gösterilmesi gerektiği hatırlatıldı.
Kararda ayrıca, ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkesinin, bir kişinin yalnızca kendi kusurlu fiilinden sorumlu tutulabileceğini güvence altına aldığına dikkat çekildi. Anayasa’ya göre bir kişiye ceza verilebilmesi için hukuka aykırı eylemin kanunda tanımlanmış olması ve bu eylemin ilgili kişi tarafından işlendiğinin kanıtlanması gerektiği belirtildi.
AYM’nin iptal kararıyla birlikte, usulsüz çakar lamba kullanımında, sürücü araç sahibi değilse araç sahibine otomatik olarak ceza uygulanmasının önü kapanmış oldu.
Fotoğraf: ARŞİV
