Aksam.com.tr’den Okan Güray Bülbül’ün yazısı şöyle;
İşveren bu hatayı düzeltmezse, işçi önce arabulucuya sonra mahkemeye gidip, tazminatını alarak işten ayrılabilir.
Bir işçinin ay içinde çalıştığı gün sayısı ve ücretinin her ay SGK'ya işveren tarafından bildirilmesi gerekir. SGK bu bildirimlere göre işçinin emekli aylığını, rapor parasını, ölümü halinde geride kalanlara bağlanacak ölüm aylığının miktarını hesaplar. İşverenin işçinin ücretini veya çalıştığı gün sayısını eksik bildirmesi işçinin emekli aylığına hak kazanamamasına ya da düşük hesaplanmasına neden olabilir. İşverenler, her ayın bildirimini sonraki ayın 26'sına (23.59'a) kadar SGK'ya yapmak zorunda. İşçi eylül ayında kaç gün çalıştığını ve ne kadar ücret aldığını bildiği için işverenin SGK'ya yaptığı bildirimin de buna uygun olması gerekir. Örneğin işçinin eylülde hiç rapor almamış ya da devamsızlık yapmamış ise prim gününün 30 olarak gözükmesi gerekmektedir. Aynı şekilde asgari ücretli ise ve fazla mesai yapmamış ise prime esas kazancının da 13.414,5 TL olması gerekir.
E–DEVLETTEN KOTROL EDİN
İşçi, işverenin yaptığı bildirimleri düzenli olarak e–Devlet üzerinden takip edebilir. Sigortalılar e–Devlet'ten 'turkiye.gov.tr/sgk-tescil-ve-hizmet-dokumu' bağlantısı ile hizmet dökümlerine erişebilirler. Hizmet dökümünde işçi adına işveren tarafından ilgili ayda yapılan bildirimler yer almaktadır.İşyeri numarası işçinin çalıştığı işyerinin SGK'da kayıtlı numarasını ifade etmektedir. İşçiler işverenlerin kendilerini hangi işyerinden sigortalı gösterdiklerini bu şekilde öğrenebilirler. SGK'ya göre ayın kaç gün olduğundan bağımsız olarak işçi tam ay çalışmışsa 30 gün şeklinde bildirim yapılması gerekmektedir. 'Prime Esas Kazanç' bölümü ise işverenin işçisini çalıştırdığı ücreti SGK'ya bildirdiği bölümdür. İşte bu bölüm işçi açısından gün sayısı ile birlikte en önemli bölümdür. Bu bölümde brüt ücretin eksiksiz olarak yer alması gerekiyor.
FESİH HAKKI VAR
Ücretin eksik ödenmesi ile birlikte SGK'ya eksik bildirim yapılması büyük bir suç ve cezası var. İşçi, işverenin ücretini SGK'ya eksik bildirmesi nedeniyle önce işverene uyarı çekme sonrasında bildirimde düzeltme yapılmazsa iş sözleşmesini feshetme hakkına sahip. Bu nedenle iş sözleşmesini fesheden işçiye işverenin kıdem tazminatı ödemesi de şart. Bu nedenle SGK SMS ile sürekli bildirimde bulunuyor.
SGK VATANDAŞI SMS İLE UYARIYOR
SGK işçilerin prime esas kazançlarını düzenli olarak kontrol ediyor. İşçinin prime esas kazancında bir önceki aya göre yüzde 20 azalma olursa bu durumda işçiye mesaj gidiyor. Bu mesaj sayesinde işçi, SGK'ya bildirilen ücretinde azalma olduğunu öğrenebiliyor. SGK'nın işçiye bu ve diğer mesajları iletebilmesi için sigortalının e-Devlet üzerinden cep telefonu beyanını yapmış olması gerekiyor. SGK bu sistem üzerinden reçete bilgileri gibi pek çok bilgiyi iletiyor. Bu nedenle sigortalıların e-Devlet üzerinden bu beyanı yapmaları yararlarına olacaktır. Örneğin işçinin eylül ayı bildiriminde sigorta primine esas kazancı 20.000 TL iken Ekim ayında bu rakam 16.000 TL'ye düşerse bu durumda SGK işçinin cep telefonuna SMS gönderiyor. Bu SMS'i alan işçinin işvereni ile görüşerek düşük bildirimin gerekçesini öğrenmesi gerekecek. SGK'nın bu yönde sigortalıları bilgilendirmesindeki amaç, işçilerin ücretlerinin SGK'ya doğru bildirilmesini sağlamak.
UYARI GELİNCE E-DEVLET'E BAKIN
İşçinin SGK'dan uyarı SMS'i alması durumunda öncelikle e–Devlet sistemi üzerinden hizmet dökümü alması ve ilgili ayda SGK'ya bildirilen ücretindeki değişimi kontrol etmesi gerekiyor. Her ay 20.000 TL brüt ücreti olan işçinin ilgili ayda SGK'ya bildirilen ücreti 20.000 TL'den düşük ise bu durumda işverenine bilgi vererek bu hatanın düzeltilmesini istemeli. İşveren bu hatayı düzeltmez ya da gerekli açıklamayı yapmazsa işçinin önce arabulucuya sonra mahkeme yoluna giderek kıdem tazminatı alarak işten ayrılması mümkün.
