1868 yılında bugün Bulgaristan sınırları içinde yer alan Rusçuk’ta doğan Fahreddin Paşa, 93 Harbi sonrasında ailesiyle İstanbul’a gelerek 1888’de Harp Okulu, 1891’de Erkan-ı Harbiye eğitimini tamamladı ve kurmay subay olarak orduya katıldı.

Balkan Savaşı’nda Çatalca savunmasındaki başarısı ile öne çıkan Fahreddin Paşa, Osmanlı’nın 1914’te Birinci Dünya Savaşı’na girmesiyle 12. Kolordu Kumandanı olarak Musul’da görev yaptı. 25 Kasım 1914’te mirlivalığa (tuğgeneral) terfi eden Fahreddin Paşa, aynı dönemde 4. Ordu kumandan vekilliği görevini üstlenerek Ermeni ayaklanmalarını bastırdı.

Medine’ye Gönderilişi ve Savunma Süreci

Şerif Hüseyin İsyanı’nın haberi üzerine 28 Mayıs 1916’da Medine’ye gönderilen Fahreddin Paşa, az sayıda Osmanlı kuvveti ile Medine’yi 2 yıl 7 ay boyunca başarıyla savundu. Şehrin kuşatılması sırasında İngiliz casusu Lawrence, Medine-Suriye demir yolunu tahrip ederek lojistiği zorlaştırdı. Tüm bu zorluklara rağmen Fahreddin Paşa, Medine’deki Hazreti Muhammed’in kutsal emanetlerini yağmadan koruyarak İstanbul’a naklettirdi; bu emanetler bugün Topkapı Sarayı’nda sergileniyor.

Fahreddin Paşa, Mondros Mütarekesi sonrası teslim emrine direnmiş, İstanbul Hükümeti tarafından gönderilen subayı hapsederek Medine’yi savunmaya devam etmiş, ancak askerlerinin baskısı ve zor koşullar nedeniyle teslim olmaya razı olmuştur.

Esaret ve Milli Mücadele Katkısı

Fahreddin Paşa, 27 Ocak 1919’da Mısır’a, ardından 5 Ağustos’ta Malta’ya sürgün edildi. İşgalci devletler tarafından ölüm cezasına mahkum edilmesine rağmen, Ankara Hükümeti’nin girişimleriyle 8 Nisan 1921’de serbest bırakıldı. Ardından Milli Mücadele’ye katılarak, TBMM’nin Kabil elçisi olarak Türk-Afgan dostluğunun güçlenmesinde önemli rol oynadı.

Emeklilik ve Vefatı

12 Mayıs 1926’da görevini tamamlayıp yurda dönen Fahreddin Paşa, 5 Şubat 1936’da tümgeneral rütbesiyle emekli oldu. 22 Kasım 1948’de vefat eden Fahreddin Paşa, vasiyeti üzerine Aşiyan Mezarlığı’na defnedildi.

Fahreddin Paşa, cesareti, vatanseverliği ve Medine müdafaasındaki fedakârlığı ile Türk tarihinin önemli kahramanları arasında yer alıyor. Onun dirayeti ve azmi, bugün de millet tarafından saygıyla anılmaya devam ediyor.

Kaynak: AA