Alışveriş sırasında tüketicilere yöneltilen “Yılbaşından önce fiyat artacak, acele edin” uyarılarında gerekçe olarak asgari ücret zammı gösteriliyor. Ancak henüz asgari ücrete zam yapılmadan fiyatların artırılması, kamuoyunda “fırsatçılık” tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.
Türkiye Gazetesi’ne konuşan İstanbul Perakendeciler Federasyonu Yüksek İstişare Konseyi Üyesi Faruk Güzeldere, pandemi sonrası piyasa dengelerinin bozulduğunu belirterek ticari ahlakta ciddi bir erozyon yaşandığını söyledi.
“ÜCRET ARTIŞININ FİYATA ETKİSİ SINIRLI”
Asgari ücret artışının fiyatlar üzerindeki etkisine dikkat çeken Güzeldere, personel maliyetinin ürün fiyatı içindeki payının sanıldığı kadar yüksek olmadığını vurguladı.
“Bir işletmede personel maliyetinin ürün fiyatına etkisi yaklaşık yüzde 10’dur. Asgari ücret artışının fiyata yansıması ise yüzde 3 ila 5 arasında olur. Daha fazlası mümkün değil. Bu oran sektöre göre değişebilir; hizmet sektöründe etkisi daha yüksek olabilir. Ancak üretim sektörlerinde en önemli kalem ham madde maliyetidir. Onu enerji, kira, vergiler ve maaşlar takip eder. Ücret zammı kadar fiyat artırmak açıkça fırsatçılıktır” dedi.
TİCARET BAKANLIĞI DENETİMLERİ ARTIRDI
Öte yandan Ticaret Bakanlığı’nın zincir marketler ve perakendecilere yönelik denetimleri sıklaştırdığı biliniyor. Yapılan toplantılarda iş dünyasına, “asgari ücret arttı” gerekçesiyle keyfi fiyat artışlarına gidilmemesi gerektiği yönünde net uyarıların iletildiği ifade ediliyor.
“KİRALAR ALTIN GİBİ ARTIYOR”
Güzeldere, gıda perakendeciliğinde yaz döneminin zayıf geçtiğini, yıl sonu için de benzer bir tablonun söz konusu olduğunu belirterek sektörün ciddi baskı altında olduğunu dile getirdi.
“Gıda fiyatları düşse bile tüketici temkinli davranıyor. Maaş zamlarıyla birlikte yeni yılda kısa süreli de olsa piyasada bir hareketlenme bekliyoruz. Ancak en büyük sorun kiralar. Geçen yıl 200 bin lira olan bir market kirası için bugün 1 milyon lira isteniyor. İnsanlar kira artışlarını altın fiyatlarındaki yükselişe endekslemek istiyor” diye konuştu.
Uzmanlar, maaş zamları öncesi yapılan fiyat artışlarının enflasyon beklentilerini daha da bozduğuna dikkat çekerken, tüketici ve esnafın korunması için denetimlerin yılbaşına kadar daha da sıkılaştırılmasının önemine işaret ediyor.
