İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi İsmail Kevseri, “Boğazın kapatılması gerekebilir” açıklamasıyla gerilimi tırmandırırken, gözler dünya petrol ticaretinin beşte birini taşıyan dar su yoluna çevrildi.
Trafik Akıyor, Ancak Belirsizlik Sürüyor
Şu an için Hürmüz Boğazı’ndaki tanker ve kargo gemisi trafiğinde belirgin bir düşüş yok. Buna karşın dün akşam saatlerinden itibaren altı büyük petrol tankeri boğaza girmeden rotasını değiştirdi. Deniz izleme platformlarından alınan bilgilere göre:
-
Marie C — Fujairah’tan Kuveyt’e giderken Umman Körfezi’nde “U” dönüşü yaptı.
-
Kohzan Maru — Japonya çıkışlı İngiltere bayraklı tanker, Umman Körfezi’nde beklemede.
-
Red Ruby — Panama bayraklı tanker, Hürmüz’den geri döndü.
-
South Loyalty — Irak yüklemesi için Basra’ya yönelmişken iki kez rota değiştirip yeniden boğaza girdi.
-
Coswisdom Lake — Çin çıkışlı Hong Kong bayraklı tanker, geri dönüp BAE’nin Zirku Adası’na yöneldi.
-
Damsgaard — Norveç bayraklı tanker, kısa süreli geri dönüşün ardından yeniden Hürmüz’e ilerliyor.
Uzmanlar, rotasını değiştiren tankerlerin sayısının sınırlı olmasına rağmen “algı riski”nin yüksek olduğunu ve sigorta maliyetlerinin kısa sürede artabileceğini belirtiyor.
Neden Kritik?
Basra Körfezi çıkışında yer alan Hürmüz Boğazı, dünya genelinde deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte birine geçit veriyor. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, Kuveyt ve Katar gibi üretici ülkeler, ham petrol ve sıvılaştırılmış doğal gazı (LNG) küresel pazarlara bu stratejik dar geçit üzerinden gönderiyor. Olası bir kapanma, küresel arz zincirinde ciddi aksamalara ve petrol fiyatlarında sert dalgalanmalara yol açabilir.
Ankara ve Küresel Piyasalar Temkinli
Ankara, boğazdaki gelişmeleri yakından izlerken Türk enerji otoriteleri “arz güvenliği açısından alternatif tedarik yolları ve stoklama kapasitesinin gözden geçirildiğini” ifade ediyor. Uluslararası petrol piyasasında ise Hürmüz’e dair tehdidin varil fiyatlarını yukarı yönlü baskılamaya devam edeceği öngörülüyor.
Petrol şirketleri ve küresel armatörler şimdilik seyir planlarını değiştirmek yerine risk primini sigorta poliçelerine yansıtmayı tercih ediyor. Ancak İran’dan gelecek olası bir kapatma kararı, Hürmüz’ü kullanan günlük on milyon varili aşkın petrol hareketini anında durma noktasına getirebilir.
