Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, elektrikli bisikletlerde kullanılan lityum-iyon bataryaların güvenli şarj edilmesi gerektiğini vurguladı.
Lityum-iyon bataryalar 5-40 derece arasında çalışmalı
Dr. Uçan, lityum-iyon pillerin ideal çalışma sıcaklığının 5 ile 40 derece arasında olduğunu belirtti. Aşırı sıcak ortamlarda ya da doğrudan güneş ışığında şarj edilen bataryaların patlama riski taşıdığını ifade eden Uçan, şu uyarılarda bulundu:
“Cihazlar şarj olurken başında bulunulmalı, şarj tamamlandığında elektrik akımı kesilmeli. Gece boyu şarjda bırakmak ciddi riskler doğurur. Ayrıca, yangını erken fark etmek için duman dedektörü kullanımı hayat kurtarabilir.”
Yeni nesil piller daha güvenli
Geleneksel lityum iyon pillerin yerine Lityum Demir Fosfat (LiFePO4) pillerin tercih edilmesi gerektiğini söyleyen Uçan, bu yeni nesil pillerin hem daha uzun ömürlü hem de daha güvenli olduğunu belirtti.
“LiFePO4 piller, yangın ve patlama riskini azaltır. Bu nedenle yeni alınacak cihazlarda bu piller tercih edilmelidir.”
Kalitesiz bataryalarda risk daha büyük
Batarya patlamalarının en önemli nedenlerinden birinin termal kaçak olduğunu ifade eden Uçan, kalitesiz bataryalarda bu riskin daha yüksek olduğunu vurguladı:
“Pil hücresinde oluşan ısı, ısı dağıtım kapasitesini aşarsa ekzotermik reaksiyonlar tetiklenir. Bu da bataryanın şişmesine, patlamasına ve yangına sebep olur. Özellikle ucuz ve düşük kaliteli bataryalar bu açıdan daha tehlikelidir.”
Yanan bataryaya su dökmeyin!
Pil yangınlarında yapılan en büyük hatanın su ile müdahale olduğunu belirten Dr. Uçan, bu konuda şu uyarıyı yaptı:
“Yanan lityum iyon bataryaya asla su dökülmemeli. Su, yangını daha da büyütebilir. D sınıfı yangınların söndürülmesi için özel söndürücüler kullanılmalıdır. Bu tür bataryaların bulunduğu ortamlarda otomatik sprinkler sistemlerinden uzak durulmalı.”
Şarj alanları açık ve güvenli olmalı
Elektrikli bisiklet ve araçların şarj edildiği alanların açık havada olmasına dikkat çeken Dr. Uçan, kapalı alanlarda ise yanıcı maddelerden uzak özel bölümler oluşturulması gerektiğini söyledi. Ayrıca, kum torbası gibi alternatif söndürme ekipmanlarının bulundurulmasının da faydalı olacağını belirtti.
“Pil yangınlarında ortaya çıkan zehirli gazlar ölümcül olabilir. Şarj alanlarının mutlaka iyi havalandırılan ve güvenli bir noktada olması şart.”
