Yüksek vergi yükü, Türkiye otomotiv pazarının büyümesini sınırlandırmaya devam ederken, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ile ilgili düzenleme çağrıları yeniden gündeme geldi. Her ay rekor kıran sıfır araç satışlarına rağmen, araç sahipliği oranında Türkiye, OECD ülkeleri arasında oldukça geride kalıyor.
Karar gazetesinden Cihat Ceylan’ın haberine göre, LenaCars tarafından yapılan kapsamlı araştırma, Türkiye'de her bin kişiye yalnızca 354 motorlu araç düştüğünü, bu oranın Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama 570’e ulaştığını ortaya koydu. Araştırma, Türkiye’de sıfır araç fiyatlarının Avrupa’ya göre ortalama %70 daha pahalı olduğunu; 0-5 yaş ikinci el araçlarda bu farkın 2,5 kata, 20 yaş ve üzeri araçlarda ise 5 kata kadar çıktığını gösteriyor.
"Vergi Politikası Güncellenmeli"
LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik, mevcut vergilendirme sisteminin hem güncelliğini yitirdiğini hem de sürdürülemez hale geldiğini savunarak, şöyle konuştu:
“Vergi politikamız, gerçek piyasa koşulları ve çevresel standartlara göre yeniden yapılandırılmalı. Bu sadece tüketici için değil, yerli üretici ve yatırımcı için de olumlu bir sinyal olur. Türkiye’nin araç sahipliği oranını OECD ortalamasına yaklaştırır.”
Nazik’e göre yüksek vergi yükü, yalnızca sıfır araçları değil, ikinci el piyasasını da derinden etkiliyor. Almanya’da 2 bin Euro’ya satılan 20 yaşındaki bir aracın, Türkiye’de 10 bin Euro seviyesinde satıldığını belirten Nazik, bu farkın temel sebebinin araçlara her satışta yeniden uygulanan vergiler olduğunu vurguladı.
Avrupa’da Emisyona Dayalı, Türkiye’de Matrah Esaslı Sistem
Avrupa’da vergilendirme, aracın çevreye yaydığı emisyona göre yapılırken, Türkiye’de sistem vergi matrahına ve alım gücüne dayalı. Bu da eski araçlara olan talebi artırıyor ve çevresel sürdürülebilirlik açısından soru işaretleri doğuruyor.
ÖTV Oranları Yükseldi
Yeni ekonomi paketi kapsamında Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçen düzenlemeyle birlikte, 1600 cc motor hacmine sahip ve vergisiz fiyatı 280 bin TL’nin altında olan araçlarda geçerli yüzde 45, 50 ve 70’lik ÖTV oranları kaldırıldı. Bu araçlar için en düşük ÖTV oranı artık yüzde 80 olacak.
Bazı hibrit ve üst segment araçlar için de ÖTV artışı gündemde. Nazik, “Matrah ve dilim aralıklarının güncellenmesi, gerçek piyasa koşullarına uyarlanmalı. Enflasyonist ortamda matrah bazlı sistem terk edilmeli” diyerek dengeli ve sürdürülebilir bir vergi reformunun gerekliliğini vurguladı.
Araç Sahipliği ve Erişim Zorlaşıyor
Türkiye’de her dört araçtan birinin 21 yaş ve üzerinde olduğu görülüyor. Yeni düzenlemeler ve artan vergilerle birlikte tüketici araç alımında zorlanıyor, sektör ise öngörülebilirlikten uzaklaşıyor.
Uzmanlar, vergi sisteminde köklü bir dönüşüm yapılmadığı sürece otomotiv pazarında hem tüketici hem de üretici açısından güvenin ve istikrarın sağlanamayacağı görüşünde birleşiyor.
