Trump yönetiminin, çatışmaları sonlandırmak amacıyla hazırladığı 28 maddelik barış planı, Avrupa başkentlerinde geniş yankı uyandırdı.
Planın duyurulmasının ardından Avrupalı liderler acil video konferans toplantısı kararı aldı. Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, gelişmeler üzerine Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky ile görüşeceklerini açıkladı.
“Ukrayna olmadan Ukrayna hakkında hiçbir şey olmaz”
Von der Leyen, planın içeriğine ilişkin değerlendirmesinde, Avrupa’nın temel yaklaşımını yineleyerek:
“Ukrayna olmadan Ukrayna hakkında hiçbir şey olmaz.” ifadelerini kullandı.
Leyen, G20 Zirvesi kapsamında liderlerle istişarelerde bulunacaklarını ve ABD’nin barış önerisini Zelensky ile de ele alacaklarını söyledi.
Planın en tartışmalı maddeleri
Basına sızan bilgilere göre ABD’nin 28 maddelik barış planı, Ukrayna ve Avrupa ülkelerinde büyük rahatsızlık yarattı. Planın öne çıkan başlıkları şöyle:
-
Ukrayna’nın Donbas bölgesinin tamamından vazgeçmesi.
-
Ukrayna ordusunun 1 milyon personelden 600 bine düşürülmesi.
-
Kırım, Luhansk ve Donetsk’in Rus toprağı olarak “fiilen” tanınması.
-
Ukrayna güçlerinin, kontrol ettikleri Donetsk’in bazı bölgelerinden çekilmesi.
-
Rusya–Ukrayna–Avrupa üçlü saldırmazlık anlaşması imzalanması.
-
NATO’nun Ukrayna’ya asker konuşlandırmaması.
-
Rusya’ya yönelik yaptırımların kaldırılması ve Rusya’nın küresel ekonomiye yeniden entegre edilmesi.
-
Rusya’nın yeniden G8’e katılması için davet edilmesi.
-
ABD ile Rusya arasında enerji, altyapı, yapay zeka, veri merkezleri ve Arktik bölgesindeki nadir toprak metallerini kapsayan geniş ekonomik anlaşmalar yapılması.
Avrupa: “Bu plan teslimiyettir”
Avrupalı diplomatlar, planın Ukrayna’dan istenen tavizler nedeniyle “teslimiyet belgesi” niteliğinde olduğunu belirtiyor. Özellikle toprak kayıplarının resmileştirilmesi ve Ukrayna ordusunun küçültülmesi maddeleri, Kiev’in güvenlik garantilerini zayıflattığı gerekçesiyle kabul edilemez bulunuyor.
Zelensky’den yanıt bekleniyor
ABD’nin önerdiği plan, savaşın seyrini kökten değiştirebilecek içerikte olduğu için yakın günlerde Kiev’den gelecek resmi açıklamalar kritik önem taşıyor. Avrupa Birliği liderlerinin de Zelensky ile koordineli hareket etme konusunda mutabık olduğu bildiriliyor.
