Su sorunu köyü boşalttı
Büyükorhan’a yaklaşık 25 kilometre uzaklıktaki Çökene, 1980’li yılların sonunda yaşanan su sıkıntısı nedeniyle hızla göç vermeye başladı. Susuzluk nedeniyle tarım ve hayvancılık yapılamayınca köy halkı yakın ilçelere ve Bursa merkeze taşındı. Uzun yıllar tamamen boş kalan köy, zamanla harabeye döndü. 2008 yılında ise statüsü iptal edilerek Bademli Mahallesi’ne bağlandı.
30 yıl sonra köylerine döndüler
Yaklaşık 10 yıl önce başlayan kısmi geri dönüşle birlikte köyde yeniden yaşam görülmeye başlandı. Çökene’nin eski muhtarı Hüseyin Kaya ve eşi Fadime Kaya da 30 yıllık Bursa hayatının ardından doğup büyüdükleri topraklara geri dönenler arasında.
“Su olmayınca herkes dağıldı”
Çökene’de yaşamanın zorluklarına rağmen ata toprağından ayrı kalamadıklarını belirten 64 yaşındaki Fadime Kaya, köyün kaderinin susuzlukla çizildiğini söyledi:
“Su olmayınca köy halkı dağıldı ve bir daha geri dönmedi. Şimdi sadece 3 hanede duman tütüyor. İki hanede eşleri vefat etmiş kadınlar yaşıyor. Önceden 50’den fazla hanenin olduğu köyde şimdi 4 kişiyiz.”
Kaya, köyün eski kalabalık günlerini özlemle andığını söyleyerek, “Keşke eskisi gibi olsak. Evler harap oldu, yıkıldı. Keşke herkes geri dönse de yine kalabalık günlerimize kavuşsak.” dedi.
Doğal üretimle yaşam yeniden kuruluyor
Fadime Kaya, köyde küçük ölçekli tarım ve hayvancılıkla geçimlerini sağladıklarını belirtti. İki keçileri olduğunu ifade eden Kaya, keçilerden elde ettikleri sütten yoğurt ve peynir yaptıklarını, birkaç tavuktan aldıkları doğal yumurtalarla yaşamlarını sürdürdüklerini söyledi.
“Şehir hayatı bize çok zor geldi. Burada kendi işimizi kendimiz yapıyoruz, doğal ürünlerimizi tüketiyoruz. Daha mutluyuz.” sözleriyle köy yaşamından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
450 yıllık köyde yaşam sürüyor, ama izleri siliniyor
Yıllar önce tamamen boş kalan Çökene bugün yalnızca dört kişinin yaşamını sürdürdüğü bir dağ köyü. Ancak geri dönen birkaç hanenin çabasıyla hayalet köyde yaşam yeniden filizlenmeye çalışıyor.
