Sanayileşme devrimi ile başlayan süreçte işletmelerin çevreye olan etkileri her geçen gün artmış ve bunun sonucu olarak ta insanlık küresel iklim değişikliği ile yüz yüze kalmıştır. Küresel iklim değişikliğini geciktirmek, etkilerini azaltmak için biri dizi önlemler alınmaya başlanmış ve alınmaktadır. Bunun sonucu olarak ortaya çıkmış olan ISO 14001 standardı işletmelerin çevre olan etkilerini en aza indirgemek için yayınlanmıştır.

A- ISO 14000 SERİSİ STANDARTLAR NELERDİR ?

       - ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri – Şartlar
       - ISO 14004 ÇYS - Prensipler, Sistemler ve Destekleyici Tekniklere Dair Genel Kılavuz
       - ISO 14020 Çevre Etiketleri ve Beyanları - Genel Prensipler
       - ISO 14031 Çevre Yönetimi - Çevre Performans Değerlendirilmesi – Kılavuz
       - ISO 14040 Çevre Yönetimi - Hayat Boyu Değerlendirme - İlkeler ve Çerçeve

B- STANDARDIN TARİHÇESİ;

- ISO 14001:1994 - Dokümanter yaklaşım.
- ISO 14001:2004 - Proses yaklaşımı. Kısmi dokümantasyon.
- ISO 14001:2015 - Risk tabanlı proses yaklaşımı. Dokümante edilmiş bilgi.

Standardın kronolojik olarak tarihçesi incelediğinde dokümanter yaklaşımdan proses yaklaşımına bir geçişin olduğu görülmektedir.

C- ISO 14001 Doküman Yapısı Nasıl Olmalı ?

ISO 14001 standardının 2015 versiyonu incelendiğinde standart uygulayıcılarını oldukça özgür bırakmıştır. Yeni yaklaşım ile birlikte işletmeler standardın zorunlu kıldığı dokümante edilmiş bilgileri oluşturarak sistemlerini tanımlayabilmetedirler. https://www.qsi.com.tr   adresinde ayrıntılı bilgiler mevcuttur.

D- DOKÜMANTE EDİLMİŞ BİLGİ KAVRAMI NEDİR ?

ISO 14001:2015 versiyonu ile birlikte hayatımıza giren dokümante edilmiş bilgi kavramını standardı uygulamak isteyen ve uygulayan her işletme kendi yapısına göre analiz etmelidir. Aksi durumda çok iyi dokümanlara ancak uygulanmayan bir sisteme sahip olabilirsiniz.

Doküman yapısı;
Kuruluşun bağlamına,
İlgili tarafların ihtiyaç ve beklentilerine
Risk / Etki Boyut Analizi sonuçlarına
Proseslerin karmaşıklığına ve çevreye olan etkilerine
Kuruluşun büyüklüğüne
Çalışanların yeterlilik ve yetkinliklerine
Çalışanların işyerindeki tecrübelerine

…….

Uygun olmalıdır.

Ör; tesisimizde oluşan atıkları ele aldığımızda ISO 14001:2015 standardı Atık Yönetimi Talimatı’nın dokümante edilmesi ile değil atıkların doğru sınıflandırılarak yasal şartlara uygun yönetilmesi ile ilgilenmektedir. Atık Yönetim Talimatı’nın varlığı tesisin atıklarını doğru yönettiği anlamına gelmeyip sadece risk kontrol sistemi için alınmış bir önlemdir. Bu nedenle böyle bir talimata ihtiyaç olup olmadığına işletme kendisi karar vermelidir. Atık Yönetim Talimatı işletme atık oluşum noktalarına, atık sahalarına konulacak olan yönlendirme levhaları ile sağlanmış olması, yada eğitimlerle sağlanmış olması işletmelerin kendi tercih edeceği metodlardır. Ayrıntılar için https://www.qsi.com.tr/hizmetlerimiz/belgelendirme/iso-14001-cevre-yonetim-sistemi/   linkinden ulaşabilirsiniz.

E- ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi’nin Faydaları Nelerdir ?

Ulusal ya da milletlerarası kanuni durumlara uyum sağlanmaktadır.

Çevre faaliyetlerine dayalı izin belgelerinin daha kolay alınmasını sağlamaktadır.

Uluslararası alanda saygınlık kazandırır.

Çevrede var olan sorunları çözmenin maliyetlerini düşürür.

Doğal kaynakların daha etkili ve verimli kullanılmasını sağlar.

Olumsuz sonuçlanan olayları azaltmaktadır.

Şirket bünyesindeki üretim faaliyetlerinin çevreye olan olumsuz etkilerini denetler ve azalmasında yardımcı olur.

İşyeri kalitesini arttırarak, işçilerin daha ideal koşullarda çalışmasını sağlar.

Çalışanlara verilen eğitimler sonrasında çevre bilincini geliştirir.

F- ISO 14001 KİMLER TARAFINDAN KULLANILIR ?

ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi standartları, saygınlık ve piyasada yer alma amacı içerisinde bulunan tüm kuruluşlar için tercih edilebilmektedir. Kamu ve sanayi kuruluşlarının yanı sıra ürün ve hizmet desteği ortaya koyan imalatçılar tarafından da tercih edilen bir konumda yer almaktadır.

G- ISO 14001:2015 STANDARDI İÇİN NERDEN BAŞLAMALIYIM ?

ISO 14001:2015 standardına göre Çevre Yönetim Sistemi kurmak isteyen işletmelerin en büyük sıkıntısı nerden başlayacaklarını bilmemeleridir.

İşletme olarak öncelikle karar verilmesi gereken sistem kurmak için Danışmanlık desteği alınıp alınmayacağıdır.

Kaynak: https://www.qsi.com.tr

Editör: Haber Merkezi